21/09/08, 20:18
|
#20
|
|
Guest
|
Marcel Proust
Marcel Proust 10 Temmuz 1871'de Auteuil'de doğdu. Bütün yaşamını etkileyecek astım krizlerinin ilkini 1881'de geçirdi. 1890'da Hukuk Fakültesi'ne ve Siyasal Bilgiler Okulu'na kaydoldu. Aynı yıl Maupassant'la tanıştı. Sorbonne'da felsefeci Henri Bergson'un derslerine girdi. Arkadaşlarıyla birlikte Le Banquet dergisini kurdu; burada edebiyat eleştirileri yayımladı. 1893'te, Swann'ın Bir Aşkı`nın "eskizi" olabilecek nitelikte bir metin yazdı. 1894'te Dreyfus olayı başladı. Marcel Proust, Dreyfus yanlıları arasında yer aldı. 1895'te felsefe lisansı diplomasını aldı. 1898'te Dreyfus olayı büyüdü. Aynı yıl Zola'nın "J'accuse" adlı açık mektubu L'Aurore gazetesinde yayımlandı. 1905'de annesini kaybettikten sonra etrafıyla ilişkileri azaldı ve kendini yazmaya verdi. 34 yaşındaki eşcinsel yazar için annesi hayatındaki en önemli kadındı. Geçirdiği sinir buhranından ve gördüğü tedaviden sonra Proust, deneme yazılarında önemli edebiyatçılarla felsefecileri inceledi. Bunların başında, çalışmalarını Fransızcaya çevirdiği İngiliz John Ruskin ve eleştirilerinin hedefi olan Charles Augustin Sainte-Beuve geliyordu. Bergson'un bilgi kuramı üzerinde çalışması, Proust'un anlatım tekniğini düzeltmesini sağladı. 1908'de yazdığı Pastiches et melanges (Taklitler ve Seçmeler) (yayım tarihi: 1919) yeniden, sonra yazacağı başyapıtı için bir tür ön çalışması oldu.
Proust 1908'den sonra tamamen inzivaya çekilerek hiç ara vermeksizin yedi bölüme ayırdığı başyapıtı À la recherche du temps perdu (Kayıp Zamanın İzinde) adlı dizi romanı üzerinde çalıştı. (Bu roman 1927'ye kadar 15 cilt ve yedi bölüme ayrılmış olarak çıktı).
1913'te ilk bölümü olan Du côté de chez Swann (Swann'ların Tarafı) çıktıktan sonra onu izleyen diğer bölümler A l'ombre des jeunes filles en fleurs (Çiçek Açmış Genç Kızların Gölgesinde, 191 , Le côté de Guermantes (Guermantes Tarafı 1920/1921), Sodome et Gomorrhe (Sodom ve Gomorra, 1921-1923), La prisonniere (Mahpus Kadın, 1923), Albertine disparue (Albertine Kayıp, 1925), Le temps retrouvé (Yakalanan Zaman, 1927) yayımlandı. Bu dizide otobiyografik bir hava bulunmaktadır ve yapıt birbirine paralel iki düzlemi birleştirmektedir: Romanın yazılışı (anımsama olayı) ve geçmiş olayların eski otantikliği içinde hatırlanması. Proust'un yaşantısından alınan tek tek episodlar, burjuvazinin ve aristokrasinin tam bir tablosu ve en ince ayrıntılarına kadar araştırıp anlattığı hayatlar olarak ortaya çıkarlar. Proust bunu yaparken, şimdiki zamana ve geçmişe ait bilinç içindekileri, çağrışımlı olarak birleştirebilmek amacıyla olayları kronolojik bir sıraya koymadı. 3000 sayfayı bulan bu roman 20. yüzyıl edebiyatının en önemli eserlerindendir.
Proust, 1922 Ekim ayı başında bir bronşit krizi geçirdi, bunu zatürree izledi. Yazar, 18 Kasım 1922 tarihinde Paris'te öldü.
Eserleri :
Les plaisirs et les jours, 1896
Sur la lecture, 1906 (Okuma Üzerine, Nisan Yayınları, 1997) (Sésame için önsöz) (Bkz.Du Côté de chez Swann)
À la recherche du temps perdu (Kayıp Zamanın İzinde), 1913-1927
Du côté de chez Swann (Swann'ların Tarafı), 1913
À l'ombre des jeunes filles en fleur (Çiçek Açmış Genç Kızların Gölgesinde), 1918
Le côté de Guermantes (Guermantes Tarafı), 1920
Sodome et Gomorrhe (Sodom ve Gomorra), 1922
La prisonnière (Mahpus), 1923
Albertine disparue (Albertine Kayıp), 1925
Le temps retrouvé (Yakalanan Zaman), 1927
Pastiches et mélanges, 1919
Contre Sainte-Beuve, 1954
Jean Santeuil (yarım kalmış), 1954
|
|
|
|