<<<eðlenceli týp sözlüðü 2>>>

[çikolataa]

Dolaþým sistemi
Vücudun dýþarýdan aldýðý maddeleri ve oksijeni ayrýca çeþitli dokularda yapýlan hormonlarý gövdenin çeþitli yerlerine daðýtma, metabolik iþlemler sonucunda oluþan zararlý maddeleri temizleme ya da boþaltým organlarýna getirmeye yarayan kapalý sistem. Sistemin motoru yani pompa iþlevini gören kýsmý kalp, kanýn oksijenlenmesi iþini yapan kýsmý da akciðerlerdir. Bu sistemde üç tür damar vardýr: 1. Atardamarlar: Kalpten kanýn vücuda yayýlmasýný saðlayan damarlar. 2. Toplardamarlar: Vücuttaki organ ve dokulardan kalbe kaný geri getiren damarlar. 3. Kýlcal damarlar ve lenf (akkan)sistemi: Dokularda oksijenlenme ve madde alýþveriþini saðlayan ve doku aralýklarýndaki sývýlarýn dolaþýma kazanýlmasýný saðlayan sistem. Temiz kanýn kalbin sol karýncýðýndan çýkarak dokulara ulaþtýrýlmasý ve dokulardan kirli kanýn kalbin sað karýncýðýna ulaþtýrýlmasý iþine BÜYÜK DOLAÞIM ve kirli kanýn sað karýncýktan akciðerlere giderek oksijenlenip kalbin sol karýncýðýna ulaþmasý iþine de KÜÇÜK DOLAÞIM adý verilir.

Damarlarýn isimlendirilmesiyle ilgili ciddi sýkýntýlarým var. Toplardamarlarý anlýyorum. Ama atardamar ne demek? Niye atýyor? Basardamar, pompalardamar da denilebilirdi... (Selami Atmaca)

Dren
Cerrahi müdahaleler sonrasýnda yahut vücuttaki bir bölümdeki basýncý azaltma maksadýyla iþlem yerine konan ve bir müddet býrakýlan boru ya da borucuklar.

Bazý cerrahi giriþimlerde hasta taburcu edilirken dren geçici bir süre için yerinde býrakýlýr ve evde nasýl takip edileceði öðretilir... Bu tip dreni ile eve yollanan hastalarýn en komikleri meme estetigi yaptýrmýþ olanlarýdýr... Geleceðe yönelik güzellik beklentileri olsa da memenin o drenli halini de görmüþ olan evin erkek kiþisi muhtemelen geçici bir cinsel istek kaybýna uðrayacaktýr..

Dudak
Aðýz boþluðunun dýþa açýlan deliðini sýnýrlayan etli kýsýmlardan her biri.

Tarih boyunca insanlarin diþi cinsinin en fazla önem verdiði vücut parçalarýndan birisi olagelmiþtir... Bunun sebebi de birbirine deðen dudaklarýn çocuk yapma iþinin temelini atmalarý olsa gerektir... Burada bahsedilen öpüþme hadisesidir ve kalbi kötü olanlarýn aklýna gelen þeyden dolayý da kendilerini kýnýyorum (espri: wahþi)
Alemin ileri gelenleri dudaklarý ile öyle oynamýþ ve oynatmýþlardýr ki çoðu insan boylesi uðraþýlarak meydana getirilmiþ dudak abidelerine degil dudaðýný deðdirmek dokunmak bile istemez... Bu da meydandaki insanlarin neden az cocuk sahibi olduklarýnýn bir nevi isbatýdýr... Yine bazý dudaklarýyla oynamayý sevenler hadiseyi öyle abartmaktadýrlar ki karþý karþýya gelindiðinde "ben buralardan sývýþayým, öpülürüm falan neme lazým" hisleri oluþmaktadýr...

Düþük
Rahim içindeki ceninin yaþama kabiliyeti kazanamadan dýþarý çýkarak gebeliðin sonlanmasý hali.

EEG
Beynin elektriksel potansiyellerinin kaydýna dayanan ve bu þekilde özellikle epilepsi tanýsýnda kullanýlan tetkik metodu.
Hastalar arasýnda kullanýlan çeþitli terimler vardýr ki bunlarýn bazýsý cidden komiktir... EEG isimlendirmeleri ve tarifleri de bu sýnýfa girer.. Bazýlarý "beyin elektrosu", kimileri "beyin þeridi" çektirdim derken bir kýsým insan da "beynimi elektroniðe baðladýlar" gibi çok veciz ifadeler kullanmaktadýr...

EKG
Kalp adelesi ve iletim sisteminin çalýþmasýný oluþan elektriksel potansiyeller ile incelemeye yarayan taný yöntemi.
Eklampsi Gebeliðin son haftalarýnda ya da doðumdan hemen sonra ortaya çýkan hipertansiyon, idrarda protein kaybý, vücutta sývý toplanmasý ve nöbet geçirme ile kendini belli eden ciddi rahatsýzlýk hali.
Ekokardiyografi Ultrasonik dalgalarla kalp boþluklarý ve kapaklarý ile fonksiyonek durumu hakkýnda bilgi edinme metodu.

Eksitus
Ölüm. Genellikle eks olmak þeklinde kullanýlan kelimenin manasý "çýkýþ" olmakla beraber týpta meþhur kullanýmý "ölerek çýkmak" þeklindedir. Doðru olaný "exitus lethalis" þeklindedir.

Çok yapýlmýþ espri ya da çok konuþulmuþ anektod "hastanýz eks oldu" denilenlerin bir kez daha arayýp "biz demin eks olan hastanýn yakýnlarýyýz, þimdi durumu nasýl?" þeklinde sormalarýdýr... Neyse ki son zamanlarda sevgilisinden ayrýlanlar "eks sevgilim" þeklinde konuþuyorlar da yanlýþ da olsa kelimeye bir aþinalýk oldu ahalide...

EKT
Þakaklara dayanan elektrodlar vasýtasý ile beyne yüksek voltaj ve düþük güçte akým vererek yapýlan psikiyatrik tedavi. Burada temel amaç kiþide konvulsiyon yani yapay epilepsi nöbeti oluþturmaktýr.
Ekzama Derinin kabartýlý, pullanmalý, kaþýntýlý ve kýzartýlý hastalýðý. Müzmin ya da akut geliþebilir. Sebebi anlaþýlamayanlarda stress suçlanmýþtýr. Temas ekzamalarý ve mesleki ekzamalar da önemlidir.

ELISA
Kanda belirli bir antikoru saptamak ya da düzeyini belirlemek için kullanýlan test yöntemi. Enzyme Linked Immun Sorbent Assay in kýsaltmasý. Meþhur olmasý AIDS iledir.
Burada anlatacaðým elemanlar gece nöbetlerinin ya da acil servislerin davetsiz misafirleri telaþlý genç beylerdir... Gecenin bir vaktinde gelirler ve doktorla baþbaþa görüþme isteklerini ifade ederler... Sonra da seslerini iyice alçaltarak "hocam bir halt yedim ELISA baktýrmak istiyorum" þeklinde konuþurlar... Birçok hekimin o anda gergin bir hale girmesine karþýn bendeniz gayet sakin "rus mu rumen mi, ve ne zaman" þeklinde soruyu yapýþtýrýrým.. Bir kýsmý o akþamdan bahsetmektedir, bazýlarý aradan vakit geçmesine raðmen uykularý kaçtýðýndan kalkýp gelmiþlerdir... Eh iþimiz ne; anlatýrýz testin ne zaman pozitifleþeceðini ne vakit yeniden uðramalarý gerektiðini...

Emboli
Damarýn kanýn bildik yapýsýndan farklý bir madde ya da pýhtý ile týkanmasý. Katý, sývý ve gaz maddeler ile olabilir.. Özellikle yað ve kan pýhtýsý ile olan emboliler çok görülenleridir.

Empati
Karþýsýndakinin hislerini iyi anlayabilmek adýna kendini onun yerine koyarak düþünme metodu.
Bazý kelimler vardýr ki aþýrý sevgiye mazhar olup "yýllardýr neredeydin" muamelesi görürler... Konsept gibi format gibi empati de bu çok sevilen ve her derde deva kelimeler kulübünün üyesidir... Medyatik ve cok bilen elemanlarýmýzýn aðzýndan düþmez, gece gündüz empati yapýp dururlar...

Endokrinoloji
Ýç salgý bezlerinin fonksiyonlarýný, bozukluklarýný ve tedavisini inceleyen bilim dalý.

Endorfin
Beyin dokularýnda bulunan ve morfin kadar güçlü aðrý kesici özelliðe sahip bir dizi proteinin ortak ismi.

Endoskopi
Bazý organlar ve vücut boþluklarýnýn içerilerine girecek þekilde yapýlmýþ ýþýk ve mercek sistemli özel aletlerle incelenmesi yöntemi. Ýçine girilen organýn adý temel alýnarak isimlendirilir. Mide incelemesine gastroskopi, mesane incelemesine sistoskopi, bronþlara bakýlmasýna da bronkoskopi adi verilir.

Enfarktüs
Bir bölgenin kan akýþýnýn çok azalmasý ya da saðlanamamasý ile ortaya çýkan doku hasarý. En çok görülen ve bilinenleri kalp kasý ve beyinde olanlarýdýr.

Ensest
Yasal ya da geleneksel engeller sebebiyle iliski kuramayan kisiler arasindaki cinsel iliski.Aile ici cinsellik.
Bazý kendini bilmezler (tabii aðýzlarý torba deðil ki büzesin) ülkemin ekonomik sistemini enseste benzetip, baba devlet ile evlat vatandaþýn yatak birlikteliðinden bahsederler... Üzerinde kafa yormama raðmen çözemediðim bir mevzudur... (espri: wahþi)

Enürezis
Uyanýk iken ya da uykuda idrar kaçýrma. Gece alt ýslatma "enürezis noktürna" adýný alýr.

Enzim
Canlý organizma metabolizmasindaki biokimyasal reaksiyonlara artýrma ya da azaltma þeklinde etki eden protein yapýsýndaki katalizör maddeler.

Epilasyon
Ýstenmeyen tüylerden kurtulmak için yapýlan müdahale.
Anneniz ya da biraz daha gerilere gidelim anneanneniz istenmeyen tüyleri ne yapýyordu? Ne yapacak gülüm aðda yapýyordu, iple kopartýyordu, cýmbýzla alýyordu, kulak önlerindekilerle kollarýndakileri de oksijenli su ile sarartýyordu... Böylece hem eli boþ kalmýyordu, yapacak iþi oluyordu hem de parasý cebine kalýyordu... Epilasyon ve benzeri iþlemler, laser, kýzýlötesi gibi müdahaleler çýktý çýkalý baþta nisa taifesi olmak üzere kýldan muzdarip elemanlar para saçmaya baþladýlar... Bunun neticesinde de her sokakta bir güzellik merkezi her ailede bir epilatör (oha! abarttým tamam, her sülalede) oldu... Herkesin epilasyon yapabileceði kanaatine eklenen her yapacak iþi az, parasý fazlaca bayanýn güzellik merkezi sahibi olabileceði fikri bu enflasyonun sebeplerinden birisidir... Son zamanlarda kullana kullana býkmadýðýmýz metro****üel kavramý da epilasyoncular açýsýndan hayat kurtarýcý oldu... Metro****üel erkeðin yapacaðý iþler listesinde kulak kýllarýnýn ve elmacýk kemikleri üzerindeki istenmeyen tüylerin yokedilmesi de var ki bu coðrafyadan birkaç bin metro****üel çýkmasý halinde epilasyon merkezleri abad olacaktýr..

Epilepsi
Beyinde normal dýþý elektriksel aktivite sonucu ortaya çýkan, anlýk kasýlmalardan, bilinçdýþý hareketlere ve çýrpýnmalý büyük nöbete kadar gidebilen bir grup rahatsýzlýk.

Epitel
Organ ve vücut yüzeyini örten hücre tabakasý.

Ereksiyon
Dikilme, ayaða kalkma.Yaygýn kullanýmda penisin sertleþip cinsel iliþkiye hazýr hale gelmesi.

Ergenlik
Çocukluktan yetiþkinliðe geçiþte bedensel ve ruhsal deðiþikliklerin olduðu, bireyin ne çocuk ne de eriþkin sayýlmadýðý ara dönem.
Üzerinde çeþitli yorumlar yapýlsa da bebelerin kendini adam ya da kadýn zannetmeye baþlayýp saða sola saldýrmalarý ve çete psikolojisine geçmeleri esastýr... Erkek ergeni en iyi tanýmlayan da "kamýþa su yürümesi" sözü dür ki artýk akýllý uslu sübyanýn hormonlarý etkisinde ateþ parçasý haline geleceðini anlatýr (espri: wahþi)

Eroin
Narkotik analjeziklerden, morfinden asetik anhidrit ile muamele sonucu elde edilen çok güçlü baðýmlýlýk yapýcý etkisi olan madde. Diasetil morfin.
Argodaki adýný unutmuþsunuz. Sokak dilinde beyaz isminden daha fazla "peynir" kullanýlýr.(gönderen: Derya)

Esrar
Diþi hint keneviri yapraklarýndan elde edilen yaygýn kullanýmlý bir halusinojen madde.
Memleketlere göre çok çeþitli isimler almakla beraber en fazla kullanýlan ortak isim "ot" tur... kendi halinde bir süs bitkisi olarak ele alýnabileceði gibi baþka uyuþturucularýn ilk basamaðý olabileceði de ifade edilmektedir... Memleketimizde en yaygýn isimlendirmeler üflenti , cift kagitli ve cigaralýk þeklindedir... Yýllarca düzenli ot kullanmýþ olanlar, iyi malý kötü malý, ciddi ya da hergele satýcýyý anýnda teþhis edebilirler.. Böyle ademlere "üflentici baba" ismi verilir.. Bu alemde sözleri geçer, bir mala karþýdan baktýklarýnda has afgan malý mý karýþýk mý anlarlar... Genellikle baþka maddelere takýlmayý özellikle de hap tabir edilen materyaller ile ilgilenmeyi zül addederler... Üflentici ahalisinin en önemli özelligi "takýlma" dýr... Kahkaha atarken takýlan ve dakikalarca gülenler olduðu gibi sabit bir noktaya gözleri dikip yaþamýn gizini çözecek edasýyla saatlerce bakanlar da vardýr... Ülkemizde arka balkon saksý çiçekçiliði þeklinde yeþili sev doðayý koru eylemlerinde kullanýlmasý çok sýktýr...

harikasýn abi ya takýlý kaldým yazýna 4 kere okudum için içenin halini bilir sende üflentisin he helal (mert).
Yazarin cevabý: hemen gelgele gelmeyiniz. Yanýldýnýz.

Farmakoloji
Ýlaçlarý ve uygulamalarýný inceleyen bilim dalý.
FAYDASI TARTIÞILIR DEÐÝÞÝK TEDAVÝLER
Gündelik pratikte ya da acil polikliniklerde halen yapýlagelen birçok ilginç ve faydasý kendinden menkul tedavi vardýr. Bunlar hekimin hastayý kýsa sürede rahatlatýp baþýndan atmasýna yaradýklarýndan halen inatla uygulanýrlar.

Ýlk aklýma gelen 1960 li senelerin Kemicetine-Novalgin kombinasyonu iðneleridir. Bu tarihlerde hekimler "ýzdýrabý ve iltihabý izale için" kemik iliði için zehirli olabilecek bir antibiyotikle aðrý kesiciyi karýþtýrýp enjekte ederlermiþ... Efendim bu Kemicetine ve Novalgin birlikte verdiðinizde hasta hayatýnda tadabileceði en ciddi aðrýlardan birini hissedeceði için mevcut durumunu unutacaktýr.. Eh baþarýlý hekim de saniyesinde hastasýna hastalýðýný unutturan hekim deðil midir? Günümüzde halen uygulayan var mý bilmiyorum...
Günümüzde de antibiyotik aðrý kesici kombinasyonlarý çokça kullanýlýr ve ulkemizin en meshur grip ilacý da buradan türemiþ olan Novalgin-Lincocin karýþtýrýlýp vurulmasýyla uygulanandýr... Faydasý tartýþýlýr, kullanýmý kolay, eczacý kalfalarýný hekim mertebesine yükseltmesi çokçadýr...

Kokteyl mevzusu: Bu da ayri bir alamettir... Hastalarý býrakýn saðlýk personelinin birçoðu kokteyl ile ayaða kalktýklarýný ifade ederler ki öze deðil belirtilere yönelik tedavinin doruk noktasýdýr... Burada amaç birkaç ilacý serum içerisinde hastaya verip kýsa sürede belirtileri silip "ne kýral doktorum var turp gibi oldum iki saatte" dedirtmektir...Aþaðýda çok kullanýlan kokteylleri verecem ama bunu týp adýna deðil mizah adýna yapýyorum.. Uygulayýp da saðlýðý tehlikeye düþen olursa sorumluluk almam...
Novalgin, Bemiks, C-vit kokteyli: Özellikle ateþli hastalýklarýn ilk günlerinde hastanýn ateþini düþürüp kendine gelmesini saðladýðý iddia edilir...Hastalar "kokteyli yedim kendime geldim" derken bunu seven hekimlerin "hele bir kokteyl ye aklýn baþýna gelsin" þeklinde cümleleri beni hep güldürmüþtür. bu üç ilaç serum içerisinde verilir...
Modifiye güçlendirilmiþ Novalgin,Bemiks, C-vit kokteyli: Yukarýdaki karýþýmý serumla verirken bir yandan damardan direkt olarak Kortizon (tercihan Prednol) ve yüksek doz antibiyotik verilmesi... Þifa garantilidir...
Dormicum, Dolantin, Diazem kokteyli: yapanlarýn eline saðlýk özellikle operasyon sonrasý ajitasyon gösteren hastalarý sakinleþtirip sarhoþ etmede kullanýlýr... Bu üç maddeyi birarada alan hasta bu dönemde yaþadýðý mutluluðu ömrü boyunca devamlý arayacak ve bir daha ameliyat olsam yine o güzel serumdan verirler mi acaba diyerek kendisine ameliyat bahaneleri bulmaya çalýþacaktýr...
Kokteyl mevzusu derindir ve bunu okuyanlarýn katkýlarýyla daha da renkli hale gelecektir...

Felç
Hareket ya da duyularýn kaybý. Sinirler, omurilik ya da beyindeki ilgili bölgelerin tahribi ile ortaya çýkan his ya da motor kayýp.
Fetus Cenin. Üçüncü gebelik ayý baþýndan itibaren doðuma kadar olan sürede anne karnýndaki canlýya verilen isim.

Fýtýk
Karýn içi organlarý, omurlar arasý diskler ve bazý yumuþak dokularýn içinde bulunduklarý boþluða komþu kýsma doðru fýrlaklaþmasý. Karýn içi organlarýn dýþ ortama doðru yahut göðüs kafesine doðru fýtýklaþmasý en çok görülen haldir.
Caný sýkýlan, üzülen ya da bir iþi baþaramayan ademin kendi durumunu ifade için kullandýðý genellikle üç ya da dört aþamalý sýhhi bildirimden birisi... Bu bildirimlerden hafif þiddette olan "hasta oldum" þeklinde olup durumun vahametine göre "uyuz oldum", "kabýz oldum", "fýtýk oldum" þeklinde devam eder ve en ciddi hal "ülser oldum" þeklinde beyan edilir...


Filebit
Toplardamar duvarý iltihabý.

Fizik tedavi
Hastalýklarýn saðaltýmýnda ýsý, hareket, ultrasonik dalgalar, elektrik akýmý gibi fizik ajanlarýn kullanýldýðý týp dalý.

Flatus
Makat yolu ile gaz çýkarma. Yellenme
Muhabbeti bol, iðrençleþmek isteyenlere sýnýrsýz kaynak olan bir mevzu...Aþaðýdaki þiir ile yetineceðim...Sahibi bilinmeyen, internet ahalisinin elden ele gezdirdiði birkaç dize.. (gönderen: wahþi)
Bazen aðladýðýnýzda
kimse göz yaþlarýnýzý görmez.
Bazen içiniz yandiðinda,
kimse acýnýzý görmez.
Bazen endiþelendiðinizde,
kimse derdinizi görmez.
Bazen mutlu olduðunuzda,
kimse güldüðünüzü gormez.
Ama bi yellenseniz...


Fobi
Belli durumlarda ortaya çýkan, anlamlý olmayan aþýrý korku ya da panik hali. Kapalý yer, açýk alan, yükseklik, bazý hayvanlar fobi sebebi olabildiði gibi sosyal fobiler de en fazla görülen hallerdendir.

Frengi
Sifiliz. Cinsel iliþki ile geçen hastalýklarýn en bilineni. Treponema Pallidum adlý bir cins bakteri tarafýndan yapýlan, çoklu organ hasarýna sebep olabilen, doðumsal ya da edinsel bir hastalýk.

Frijitlik
Cinsel soðukluk olarak da bilinen kadýn cinsel iþlev bozukluðu..
Cinsel iþlev bozukluklarýndan en fazla tartýþma ,,,,,,,,,,,,ürecek olanýdýr... Gerçek frijitlik nedir nerede baþlar nerede biter kimse doðru dürüst bilmez, biliyorum diyenler de az bilirler... Efendim durum üzerinde doðal yorumlar yapanlar, güzel söz ve hediyelerin frijitliði giderdiði iddiasýndadý.