Axolotllar fazla yaygın canlılar değillerdir ancak yapıları itibari ile benzersiz calılarıdır. Axolotllar Meksika'da yaşayan bir tür semenderdir ve halk tarafından yemek olarak tüketilmektedir. Latince adı ise Ambystoma mexicanum'dur.
Axolotllar diğer semenderler gibi neoteniktir. Yani larvadan yetişkin hale geçerken metamorfoza uğramazlar. Solungaçlı larva form büyür ürer ve suya bağlı bir yaşam sürer. Bazı durumlarda karaya adapte olmak için metamorfoz geçirebilir ancak bu, hayvan için oldukça stres vericidir.
Axolotller'in inanılmaz bir kendilerini yenileme kabiliyetleri vardır. Vücutlarının bir parçasını kaybetseler bile kendilerini iyleştirip parçayı tekrar oluştururlar.
İyi bakıldığında 10-15 yıl yaşayan sağlam canlılardır. Derileri ve solungaçları çok duyarlı ve yumuşaktır, bu yüzden çok gerekli değilse ele alınmamalıdır. Suyun üzerinde fazla canlı kalamazlar, vücutlarının kurumaması gereklidir.
Küçük axolotller birbirlerine karşı oldukça serttir bu yüzden ayrı büyütülmelidir. Büyükleri bir arada tutulabilir, ancak daimi olarak gözetim altında tutulmalıdır.
Akvaryum: Axolotller büyük boyutlara ulaşabilir, o yüzden en az 80 litrelik akvaryumlarda bakılmalıdır. akvaryumun tamamen dolu olması gerekmez. Axolotlin boyu kadar bir yüksekiği olması yeterlidir. Pek çok hobici bu canlılara filtreli akvaryumlarda bakmanın daha kolay olduğunu göreceklerdir, filtre olmazsa her gün %20'lik su değişimi yapılmalıdır. Yalnız unutulmamalıdır ki ne kadar iyi filtrasyon olursa olsun haftada bir %20lik değişim gereklidir. Kuvvetli akıntılar yaratan filtreler kullanılmamalıdır, kullanılır ise de musluk veya benzeri bir parça ile akıntı yavaşlatılmalıdır. %100lük su değişimleri yapılmamalıdır aksi taktirde su biyolojisi kaybolacaktır.
Eklenecek suda bulunan klor ve kloramin bekletilip havalandırılarak giderilmelidir, mümkünse klor giderici ürünler kullanılmalıdır. Destile su kullanılmamalıdır pH 6.5 - 7.5 arasında nötre yakın olmalıdır.
Kum: Eğer tabanda kum kullanılacaksa iri taneli kullanılmalıdır. Küçük taneli kumlar beslenme esnasında yutulabilir. Bazı hobiciler dibi kumsuz bırakırken bazıları ise bunun axolotları strese sokacağını düşünmektedir.
Sıcaklık ve Işık: Akvaryum serin ve doğrudan güneş ışığı almayan bir yerde bulunmalıdır. Su serin, 14 -20°C arası tutulmalıdır ve asla 24°C'yi geçmemelidir. Özel bir ışık gereksinimi yoktur. Akvaryumda ışık almayan bazı bölmeler oluşturulması onları mutlu edecektir.
Beslenme: Axolotllar doğada salyangozlar, kurtlar, kabuklular, küçük balıklar ve küçük amfibilerle beslenirler. Akvaryumlarda artemia, ince kıyılmış yürek veya karaciğer, kültür ortamında üretilmiş solucanlar, kan kurtları, palet balık yemleri ile beslenebilirler. En iyisi çeşit çeşit bu yemlerin herbirinden vermektir. Yenilmeyen yemler tanktan uzaklaştırılmalıdır.
Karada Yaşayan Axolotllar: Axolotllar bazen metamorfoz geçirip karaya adapte olurlar. Metamorfozun oluştuğu şartlar uygunsuz şartlardır. Su şartların değiştirilmesi veya tiroit hormonu verilmesi sonucu metamorfoz gerçekleşebilir. Karasal yaşama ayak uyduran bir axolotlin bakımı elbetteki çok daha farklıdır. Metamorfoza teşvik kesinilikle önerilmez, hem canlının ömrünü kısaltır hem de oldukça stres yaratır.
Axolotllerin kendilerini yenileme özelliklerinden dolayı laboratuvarlarda üzerlerinde çalışılmaktadır ve kolayca üretilmektedir. Ne yazık ki vahşi axolotlların sayısı yerel olmayan yırtıcıların bölgeye getirilmesi ve kirlilik yüzünden azalmıştır ve soyu tehlike altına girmiştir.