Geri git   Van.GEN.TR Forum | Yerel Van Forumu > Bilgisayar > Programlama

Programlama PHP, ASP, Javascript, Visual Basic, C++, Delphi ve Diğer Programlama Dilleri

Cevapla
 
Konu Araçları Stil
Alt 16/02/07, 21:12   #1
HaCkErLy
Yarbay
 
HaCkErLy - ait Kullanıcı Resmi (Avatar)
 
Üyelik tarihi: Feb 2007
Bulunduğu yer: İstanbul
Mesajlar: 393
Tecrübe Puanı: 21 HaCkErLy is just really nice HaCkErLy is just really nice HaCkErLy is just really nice HaCkErLy is just really nice
Standart Programlama Temelleri

Programlama Temelleri - I

Merhaba arkadaşlar, uzun süredir dikkatimden kaçan "C öğrenmek istiyorum. Lütfen Yardım" gibi konular yeniden gündeme geliyor. Gördüğüm kadarıyla günümüzde "21 günde öğrenelim" gibi çalışmalar ve oturmamış sistemler yüzünden programlama bilgileri konusunda çok eksiklerimiz bulunuyor.
Bu yüzden konu ile ilgili bir makale hazırlamaya karar verdim.

Öncelikle "Programlama kavramı nasıl çıkmıştır?" sorusundan başlayalım.
Programlama kavramı 19 Yüzyılın 2. çeyreğinde genel amaçlı bilgisayarların yapılması ile başlamıştır. İlk bilgisayarlarda, tasarımları dolayısıyla programlama elektronik devrelerin yeniden tasarlanması veya kabloların yerlerinin değiştirilmesi ile yapılıyordu. Ancak bu durum tasarımların geliştirilmesi ve Von Neumann [k1] mimarisine kayılması ile birlikte yavaş yavaş değişmeye başladı. Gelişmelerle birlikte veriler ile birlikte programın çalışmasını düzenleyen programlarda bilgisayarın belleğine aktarılmaya başlandı. Artık programlar elektronik bilgilerinden çok matematik bilgileriyle yapılmaya başlanmıştı. Bu sıralarda program kodları aletlerin tasarımlarına bağlı olarak farklı farklı biçimlerde yapılıyordu. "Makine dili - Machine Language" olarak bahsedilen kavram bu şekilde ortaya çıktı. Çünkü her bilgisayar kendine ait olan bir 2 tabanlı (radix 2 - Binary) sayılar dizisinden oluşan dili anlayabiliyordu. Bu durum programlamayı bir önceki haline göre kolaylaştırsa da programlama halen daha çok zor ve çok zaman alan bir durumdu.
Sonuca ulaşmanın bu kadar zor olmaması gerektiğini düşünen mühendislik bu noktada Programlama dili ve Derleyici (Programming Language - Compiler) kavramlarını üretti. İşte bundan sonra işletim sistemleri, derleyiciler, bağlayıcılar, yorumlayıcılar, kütüphaneler, sanal makineler deliliği başladı.

Bu noktadan sonra programlama daha kolay ama daha çok parçadan oluşan bir hal almışdı. Artık sadece programlama dili öğrenmek yeterli değildi. Hedef İşletim sistemini, programlama dilini, gerekli kütüphaneleri, derleyiciyi, bağlayıcıyı ve gerekiyorsa sanal makineleride bilmeden program yazmak sadece oyun oynamak halini aldı.

Sanırım artık programlama yapmak için bilinmesi gereken bu kavramları basitçe açıklama zamanıdır. Eminim hepsinin ne olduğunu adnınız gibi biliyorsunuz ancak yinede birer cümlede olsa bahsedelim.

Makine Dili (Machine Language): Daha önce bahsettiğim makine dili her bilgisayar sisteminin kendine has olan dilidir. Yani donanımın ana dili denilebilir. Genellikle 2 tabanında sayı dizilerinden oluşur. Genellikle diyorum çünkü günümüzde quantum bilgisayarlardan bahsediyoruz.

İşletim Sistemi (Operating Sistem): İşletim sistemi bilgisayar donanımı ile yazılımlar arasındaki iletişimi düzenleyen bir programdır. Bu yüzden taşınabilirliği en zor olan yazılımlardan biridir. Bu yüzden Linux ve BSD yazarlarını özellikle tebrik etmek gerekiyor. Farklı BSD türevlerinin yazarlarını ayrı belirtmemiş olsam da NetBSD yazarlarını özel olarak zikretmek de gerekiyor. NetBSD taşınabilirlik açısından en geniş platform desteğine sahip olan işletim sistemidir. Desteklediği platform miktarı 50 yi geçiyor denebilir. [k2]

Programlama dili ve Derleyici (Programming Language and Compiler): İnsanların konuşma dillerine yakın biçimde program yazmaya yarayan dillerle programlama dili deniyor. Bu dillerin bir kötü yanı başka yazılımlar ile makine diline çevrilmesi gereksinimi. Bu tür çevirici yazılımlara da derleyici deniyor.

Nesne Kodu (Object Kod): Derleme işleminden sonra oluşan kütüphaneler ile ve diğer nesne kodları ile bağlanmak üzere hazırlanan derlenmiş olan dosyanın makine kodlarını içeren dosyalardır.

Assembly: Assembly mühendislerin 2li kod yazmaktan sıkılıp, artık daha hatırlanabilir kısaltmalar (mnemonic) kullanarak program yazmaya başlamalarıyla ortaya çıkmış olan kavramdır. Bu tür kısaltmalardan oluşan programlama dillerine assembly deniyor.

Assembler: Assembly dilerinin derleyicilerine verilen isim.

Kütüphane (Library): Program yazarları, işlerini yaparken bazı uzun işlemleri tekrar tekrar yaparlar. Ayrıca bazı işlemler farklı işletim sistemleri veya farklı platformlarda farklı biçimlerde yapılıyor. Bu yüzden bazı kodlamaların her ortamda aynı şekilde yapılabilmesini ve tekrarlanan uzun işlemlerin kısa çağrılarla tekrarlanabilmesini sağlayan yazılımlar bulunuyor. Bu yazılımlara kütüphane deniliyor.

Bağlayıcı (Linker): Program yazarının kütüphaneler kullandığı durumlarda veya programlamlarını parçalara böldüklerinde derleme işleminden sonra bu program parçacıklarını ve kütüphaneleri birbirine bağlayıp hedef işletim sistemin anlayabileceği çalıştırılabilir hale getiren yazılımlara bağlayıcı deniyor. Kütüphaneler açısından 2 biçimde bağlama kullanılıyor. Bunlardan biri statik Bağlama, diğeri dinamik bağlamadır. Statik bağlama işlemi kütüphanede bulunan program parçacıklarının bağlama esnasında hedef programın içine eklenmesidir. Dinamik bağlamada ise hedef programın içine kütüphanedeki kodlar eklenmez sadece gerekli sembolleri eklenir. Hedef İşletim sistemin yeteneklerine bağlı olarak kullanılan dinamik bağlamada kütüphaneler ayrı biçimde işletim sistemine yüklenir. 2 bağlama şeklinin de kendilerine göre avantaj ve dezavantajları vardır. Ancak bu dökümanın konusu değiller. Okuyucuya ödev olsun. (NE BURADA DA MI? )

Sanal Makine (Virtual Machine): Bu tür yazılımlar, genel olarak programların taşınabilirliklerini arttırabilmek için hazırlanan, İşletim sistemi ile program arasındaki iletişimi düzenleyen yazılımlardır. Bu tür sanal makineler sayesinde bir yazılım bir kez derlenerek bir den farklı platform da sanal makine ile çalıştırılabilir hale getirilir. Burada önemli olan istenen platform için özel olarak bu sanal mankinenin bulunmasıdır. Bu sanal makinenin çalışmadığı bir platformda bahsedilen derlenmiş yazılım çalışmayacaktır.

Sanırım ilk bölüm için bu kadarda kesmek yeterli olacaktır. Bir dahaki bölümde programlama dillerinin sınıflandırılmalarından bahsedeceğim. Bu yazı dizisi ile ilgili kaynakçaya II numaralı dökümanda ulaşabilirsiniz. Geri kalan herşey kendi deneyimlerim ve bilgilerime dayanıyor.
__________________
[Bu Adresi (link) Görme Yetkiniz Yok BEDAVA'ya Üye Ol Sitemizden Faydalan....]
[Bu Adresi (link) Görme Yetkiniz Yok BEDAVA'ya Üye Ol Sitemizden Faydalan....]
HaCkErLy isimli Üye şimdilik offline konumundadır   Alıntı ile Cevapla
Konu Sayısı: 61
Alt 16/02/07, 21:12   #2
HaCkErLy
Yarbay
 
HaCkErLy - ait Kullanıcı Resmi (Avatar)
 
Üyelik tarihi: Feb 2007
Bulunduğu yer: İstanbul
Mesajlar: 393
Tecrübe Puanı: 21 HaCkErLy is just really nice HaCkErLy is just really nice HaCkErLy is just really nice HaCkErLy is just really nice
Standart

Programlama Temelleri-II

Merhaba arkadaşlar bu yazı 2 parçadan oluşan "Programlama Temelleri" isimli yazı dizimin II numaralı dökümanıdır. Eğer daha önce I numaralı dökümanı okumadıysanız, öncelikle onu okumanızı tavsiye ediyorum.

İlk yazımda programlama ile ilgili kavramların üzerinden basitçe bahsettikten sonra örneklerle programlama dillerinin çeşitlerine geçebiliriz.
Sınıflandırmalar bittikden sonraysa ilk yazı da bahsetmiş olduğum derleme ve bağlama olaylarına deneysel bir bakış yapacağız.

Programlama dilleri için farklı biçimlerde sınıflandırmalar bulunuyor. En basit biçimdeki sınıflandırılma, programlama dillerinin makine diline olan yakınlıkları ile yapılan sınıflandırmadır. Bu sınıflandırmaya göre diller 4 e ayrılıyor.

1. Düşük seviye diller - Assembly Dilleri
2. Orta seviye diller - C
3. Yüksek seviye diller - Pascal/Python/Perl/Php/Java...
4. Uygulama Geliştime Ortamları - Visual Basic/Delphi ..
Dikkat edilirse 4. seviye diller aslında programlama dili değiller. Onlar HUO- Hızlı Uygulama geliştirme ortamları. (RAD Rapid Application Development Environment) Bu ortamların özellikleri farklı programlama dillerini, grafik kütüphanelerine bağlayarak, kullanıcıların uygulamalarını programlama geliştirme temellerine hiç bulaşmadan geliştirmelerini sağlamak. Dikkat edin programcı demiyorum, Uygulama geliştirici, veya kullanıcı diyorum. Çünkü RAD ortamlar Programcılık kavramından biraz uzaklaştırma etkisine sahipler. Ancak bunu kimse yanlış anlamasın çok iyi anlamda programlama yapan uygulama geliştiricilerde bulunuyor.

Programlama dillerinin farklı bir sınıflandırılması da hedef programların çeşidine bağlı olarak yapılıyor. Bu sınıflandırmayı şu şekilde verebiliriz:

1. Derlenen diller (Compiled languages): C/Pascal ...
Doğrudan işletim sisteminin çalıştırabileceği şekle çevrilen diller

2. Yorumlanan diller (Interpreted languages): Basic/PHP/Perl...
Yazıldıktan sonra özel bir derleme işlemi geçirmeyen çalışma esnasında satır satır veya tümü birden derlenip çalıştırılan diller. Bu diller ile üretilen programlar çalışmak için bir yorumlayıcı programa ihtiyaç duyarlar.

3. Bayt kodlanan diller (Managed/Byte Coded Languages): Java/Mono/dotNet...
Bir kaç yıl öncesine kadar çok da ön planda sayılmayan bu tür diller günümüzde neredeyse tek geçilen dillerdir denebilir. Bu diller ile yazılan programlar bir kez derlenerek özel bir bayt koda çevirilirler daha sonra da çalıştırılabilmek için özel bir sanal makine yazılımına ihtiyaç duyarlar.
Bir başka ve ne önemli programlama dili sınıflandırma şeklide programlama dillerinin yapılarına göre oluşturulan sınıflandırmadır. Bu sınıflandırmayı yaparken bazı örnekler vererek konuyu güzelleştirmek istiyorum.


1. Mnemonic/Assembly Diller
Intel ASM/ AlphaASM ..



Kod:

Linux sistem çağrıları ve INTEL Assebly ile Merhaba Dünya [k3]
--------------------------------------------------------------------------
section .text
global _start;must be declared for linker (ld)

msg db 'Hello, world!',0xa;our dear string
len equ $ - msg;length of our dear string

_start:;tell linker entry point

mov edx,len;message length
mov ecx,msg;message to write
mov ebx,1;file descriptor (stdout)
mov eax,4;system call number (sys_write)
int 0x80;call kernel

mov eax,1;system call number (sys_exit)
int 0x80;call kernel

Bu programı linux altında gcc (Gnu Compiler Collection) ile derleyebilirsiniz. Bunun için öncelikle bu kodu hello.S gibi sonu .S ile biten bir biçimde kaydedin ve daha sonra gcc -o hello hello.S komutuyla derleyebilirsiniz.


2. Yapısal Diller (Structered Languages)
C/Pascal/Basic...



Kod:

C ile Yapısal Merhaba dünya

#include

void yaz(char *string) {
printf(string);
}

int main(int argc, char **argv) {

yaz("Merhaba, Dünya!");
return 0;
}


3. Nesneye Yönelimli Diller (Object Oriented languages)
C++/Java/Objective-C/Oject-Pascal...



Kod:

c++ ile OOP HelloWorld

#include

class clsHello {
static void sayHello() {
std::cout << "Hello, Word";
}
};

void main() {
clsHello helloObj
helloObj.sayHello();
}


4. Mantıksal Diller (logic Languages)
Prolog/Mercury/Oz/Mozart...

Mantıksal programlama dillerinin temeli adından da anlaşılacağı gibi Mantığa dayanır. Gerçekler ve kurallar ortaya konur ve sorulara yönelik cevaplar aranır. [k4]



Kod:

Prolog Hello World

hello :- display('Hello World!') , nl .



Kod:

Daha ilginç bir Prolog Örneği [k5]
--------------------------------------
Simple Prolog L.A. Monash Comp Sci 2/8/89
1: born(charles, elizabeth2, philip).
2: born(anne, elizabeth2, philip).
3: born(andrew, elizabeth2, philip).
4: born(edward, elizabeth2, philip).
5:
6: born(diana, frances, edwardSpencer).
7:
8: born(william, diana, charles).
9: born(henry, diana, charles).
10:
11: ? born(S, elizabeth2, Y) and born(G, M, S).
12:
13:

--- end of parsing ---
born(charles, elizabeth2, philip).
, born(anne, elizabeth2, philip).
, born(andrew, elizabeth2, philip).
, born(edward, elizabeth2, philip).
, born(diana, frances, edwardSpen).
, born(william, diana, charles).
, born(henry, diana, charles).

?born(S, elizabeth2, Y), born(G, M, S)

--- running ---
born(charles, elizabeth2, philip), born(william, diana, charles) yes
born(charles, elizabeth2, philip), born(henry, diana, charles) yes

Bunlardan başka türlerde de programlama dilleri bulunuyor olabilir ancak ana sınıflandırmalar bunlardır.

Şimdi Bunları geçtikten sonra C ile basitçe programlama dili kavramlarını geçelim.
Bunun için yazdığımız Helloworld programını biraz genişleteceğim.



Kod:

hello.c

int main(int argc, char *argv[]) {
sayhello();
}
-------------------------------
sayhello.c

#include

void sayhello() {
printf("Hello, World!");
}

burada gördüğünüz Hello World programımızı 2 ayrı dosya haline getirdik.
Burada size derleme ve bağlama işlemlerinin nasıl yapıldığı göstermek.
Dikkat ederseniz hello.c içinde tanımlanmamış olan sayhello() fonksiyonumuz var. Normal olarak derlemeya çalışırsak



Kod:

fsniper@fsnipers:~/hello$ gcc hello.c
/tmp/ccmYQrnf.o(.text+0x11): `main' İşlevinde:
: undefined reference to `sayhello'
collect2: ld çıkış durumu 1 ile döndü
fsniper@fsnipers:~/hello$

şeklinde hata alıyoruz. Dikkat ederseniz burada hatayı ld yani dinamik bağlayıcıdan alıyoruz. gcc bu işlemi yaparken derleme ve bağlama işlemlerini transparan olarak yerine getiriyor. Ancak bağlama işlemi sırasında sayhello fonksiyonu için herhangi bir refereans bulunamadığı için hata alıyoruz.
Ancak burada sadece derleme işlemi yapsaydık ve bağlama işlemini sonraya bıraksaydık hiçbir hata almayacaktık.
gcc nin yardımına baktığımızda bağlama işlemini dışarıda bırakmak için -c
parametresini vermemiz gerektiğini görüyoruz. Bundan sonra ayrıca bağlama işlemini de yapmamız gerekiyor. Aşağdaki komutları takip ederseniz öncelikle
hello.c yi derliyoruz. Görüldüğü gibi derleme işleminden sonra nesne koduna ulaşıyoruz. Bu nesne kodu ile diğer nesne kodları ve kütüphaneler bağlandıktan sonra hedef programa ulaşabiliyoruz. Burada sayhello.c dosyası derlenirken gcc nin derleme esnasında bağlama özelliğinden faydalanıldığıda görülebilir.



Kod:

fsniper@fsnipers:~/hello$ ls
hello.c sayhello.c
fsniper@fsnipers:~/hello$ gcc -c hello.c
fsniper@fsnipers:~/hello$ gcc hello.o -o hello sayhello.c
fsniper@fsnipers:~/hello$ ls
hello hello.c hello.o sayhello.c
fsniper@fsnipers:~/hello$ ./hello
Hello, World!
fsniper@fsnipers:~/hello$

Burada görüldüğü gibi hiç sorunsuz 1 nesne kodu ile yeni derlenen bir programı bağlamış bulunduk. Ancak derleme işlemi esnasında bağlamayı yapmak istemiyor olsaydık



Kod:

fsniper@fsnipers:~/hello$ gcc -c sayhello.c
fsniper@fsnipers:~/hello$ gcc -c hello.c
fsniper@fsnipers:~/hello$ gcc hello.o sayhello.o -o hello
fsniper@fsnipers:~/hello$ ./hello
Hello, World!
fsniper@fsnipers:~/hello$

şeklindeki komutları kullanıyor olacaktık. Görüldüğü gibi burada gcc bizim için iki adet nesne kodunu birleştiriyor ve çalıştırılabilir kodu ediniyoruz.
Aslına bakılırsa gcc burada bizim için hello.o ve sayhello.o yu statik olarak bağlarken bu programın tam olarak çalışabilmesi için statik olarak libgcc yi dinamik olarak da libc yi bağlıyor. ancak bunlar transparan olarak yapılıyor.
Eğer yapılan işlemleri gcc nin basmasını ve neler yapıldığını görmek istersek
gcc nin -v parameresi ile

fsniper@fsnipers:~/hello$ gcc hello.o sayhello.o -o hello -v
Özellikler /usr/lib/gcc-lib/i486-linux/3.3.4/specs'den okunuyor
../src/configure -v --enable-languages=c,c++,java,f77,pascal,objc,ada,treelang --prefix=/usr --mandir=/usr/share/man --infodir=/usr/share/info --with-gxx-include-dir=/usr/include/c++/3.3 --enable-shared --with-system-zlib --enable-nls --without-included-gettext --enable-__cxa_atexit --enable-clocale=gnu --enable-debug --enable-java-gc=boehm --enable-java-awt=xlib --enable-objc-gc i486-linux
seçenekleriyle yapılandırıldı.
Evre modeli: posix
gcc 3.3.4 (Debian 1:3.3.4-13) sürümü
/usr/lib/gcc-lib/i486-linux/3.3.4/collect2 --eh-frame-hdr -m elf_i386 -dynamic-linker /lib/ld-linux.so.2 -o hello /usr/lib/gcc-lib/i486-linux/3.3.4/../../../crt1.o /usr/lib/gcc-lib/i486-linux/3.3.4/../../../crti.o /usr/lib/gcc-lib/i486-linux/3.3.4/crtbegin.o -L/usr/lib/gcc-lib/i486-linux/3.3.4 -L/usr/lib/gcc-lib/i486-linux/3.3.4/../../.. hello.o sayhello.o -lgcc --as-needed -lgcc_s --no-as-needed -lc -lgcc --as-needed -lgcc_s --no-as-needed /usr/lib/gcc-lib/i486-linux/3.3.4/crtend.o /usr/lib/gcc-lib/i486-linux/3.3.4/../../../crtn.o
fsniper@fsnipers:~/hello$

şeklinde bir sonuç alıyoruz. Bu çıktıyı açıklayacak kuvveti kendimde bulamadığımı söyleyeyim Görüldüğü gibi aslında programcılık yada gerçek adıyla kodculuk (coder) pek kolay bir iş olmadığı görülüyor. Bu dokümanda anlatamadığım veya bilmediğim daha pek çok konu bulunuyor. umarım "21 günde programcı" olmak istemeyen bu işi ciddi yapmak isteyen kişilere biraz yol gösterebilmişimdir.

Buraya kadar okuyup, bu işkenceye dayanabildiyseniz öncelikle sizi tebrik ediyorum ve ayrıca teşekkür ediyorum.

Yazar : Onur YALAZI

[k1]Von Neumann -> [Bu Adresi (link) Görme Yetkiniz Yok BEDAVA'ya Üye Ol Sitemizden Faydalan....]
[k2]NetBSD -> [Bu Adresi (link) Görme Yetkiniz Yok BEDAVA'ya Üye Ol Sitemizden Faydalan....]
[k3]Linux Sistem çağrıları ile Intel ASM hello world -> [Bu Adresi (link) Görme Yetkiniz Yok BEDAVA'ya Üye Ol Sitemizden Faydalan....]
[k4]Wikipedia Logical Programming -> [Bu Adresi (link) Görme Yetkiniz Yok BEDAVA'ya Üye Ol Sitemizden Faydalan....]
__________________
[Bu Adresi (link) Görme Yetkiniz Yok BEDAVA'ya Üye Ol Sitemizden Faydalan....]
[Bu Adresi (link) Görme Yetkiniz Yok BEDAVA'ya Üye Ol Sitemizden Faydalan....]

Konu ZyreC tarafından (17/02/07 Saat 17:15 ) değiştirilmiştir..
HaCkErLy isimli Üye şimdilik offline konumundadır   Alıntı ile Cevapla
Konu Sayısı: 61
Cevapla


Konuyu Toplam 1 Üye okuyor. (0 Kayıtlı üye ve 1 Misafir)
 
Konu Araçları
Stil

Yetkileriniz
Yeni Mesaj yazma yetkiniz Aktif değil dir.
Mesajlara Cevap verme yetkiniz aktif değil dir.
Eklenti ekleme yetkiniz Aktif değil dir.
Kendi Mesajınızı değiştirme yetkiniz Aktif değildir dir.

BB code is Açık
Smileler Açık
[IMG] Kodları Açık
HTML-KodlarıKapalı
Gitmek istediğiniz klasörü seçiniz


Bütün Zaman Ayarları WEZ +3 olarak düzenlenmiştir. Şu Anki Saat: 23:27 .


Powered by vBulletin
Copyright © 2000-2007 Jelsoft Enterprises Limited.
Sitemap
6, 5, 3, 7, 8, 9, 10, 11, 12, 13, 14, 15, 113, 16, 17, 18, 19, 81, 20, 27, 22, 23, 24, 25, 26, 48, 28, 29, 30, 31, 32, 33, 34, 35, 36, 37, 38, 39, 43, 136, 40, 58, 45, 42, 44, 46, 47, 53, 54, 55, 56, 57, 59, 60, 70, 61, 62, 63, 64, 65, 66, 68, 69, 71, 72, 74, 75, 76, 77, 78, 79, 80, 82, 83, 96, 84, 85, 86, 87, 88, 89, 90, 91, 92, 93, 94, 95, 98, 97, 100, 101, 102, 103, 106, 104, 105, 112, 109, 108, 107, 110, 111, 114, 115, 118, 116, 117, 119, 148, 154, 124, 165, 122, 120, 123, 121, 150, 153, 125, 128, 129, 131, 132, 133, 134, 135, 137, 138, 139, 140, 141, 142, 143, 144, 145, 146, 147, 151, 149, 202, 175, 164, 152, 167, 155, 156, 157, 158, 159, 160, 161, 162, 163, 195, 169, 166, 168, 170, 171, 172, 199, 174, 173, 196, 200, 176, 177, 180, 178, 179, 182, 189, 187, 184, 186, 191, 192, 193, 194, 197, 198, 201, 203, 229, 204, 205, 206, 207, 208, 209, 210, 211, 212, 213, 214, 215, 216, 217, 218, 219, 220, 221, 222, 223, 224, 236, 231, 232, 233, 234, 235, 237, 240, 239, 241, 243, 242, 244,