Mesnevi bilindiği gibi Divan Edebiyatı nazım türlerinden biridir. Beyitler halinde yazılır. Her beyit kendi içinde kafiyelidir. Farklı vezinler kullanılmıştır.Birincisi şiir diliyle anlatılan basit hikayelerin, hatta hayvanların konuşturulduğu hayvan hikayelerinin tasavvufi simgeler ihtiva ediyor olmasıdır. Anlatılan hikaye ilk bakışta son derece basittir. Kolay anlaşılır.Varılan sonuçta okuyucu-dinleyici kendine göre çıkaracağı dersler bulacaktır. Alınan ibret hikayenin hoşluğu, beklenmeyen sonucu içinde duyulur.
Aslanla Tavşan....
Bir ormanda yaşayan birkaç küçük hayvanın
Huzurları kaçmıştı korkusundan aslanın.
Birden pusudan çıkar, birisini kapardı;
Bu yüzden hepsinin de ondan ödü kopardı.
Bir çâre düşündüler ve ona dediler ki :
"Biz seni doyururuz, sen kabul et yeter ki;
Her gün birimiz gelir oluruz sana kurban,
Yeter ki sen avlama bizi çıkıp pusudan.
Bu korkuyla yaşamak bize çok zor geliyor,
Kovuklara sinmekten yağlarımız eriyor."
Aslan kabul edince anlaşmaya varıldı,
Topluluk yavaş yavaş evlerine dağıldı.
Her gün sabah toplanıp kur'a çekiliyordu,
Kur'ada ismi çıkan aslana gidiyordu.
Sonunda bir gün sıra küçük tavşana geldi,
Ama zulme isyanı tavşancık görev bildi.
"Böyle devam edemez bu iş !" diye bağırdı.
Ama böyle cesaret çoğu için ağırdı.
"Şaşırdın mı ? " dediler, "hep beraber söz verdik;
Hem de bunca zamandır sözümüzde direndik.
Hadi isyancı tavşan, bizi yalancı etme,
Hadi, çabuk yürü de padişahı incitme."
"Dostlarım" dedi tavşan, "kızmayın, izin verin,
Bir oyun yapacağım, izi kalacak derin."
Dediler : "Kendine gel, böyle köpürüp taşma,
Sen bir küçük tavşansın, dev aslana sataşma;
Gurura mı kapıldın, haddini aşıyorsun,
Sen hepimiz için de tehlike taşıyorsun !"
"Tersine !" dedi tavşan, "barışı bulacağız,
O zalimin elinden hepten kurtulacağız."
Sonunda küçük tavşan dönüp koyuldu yola,
Arkasından baktılar gözleri dola dola.
Biraz yolu uzattı, eğlendi sağda solda,
Epeyce gecikerek gitti vardı huzura.
Aslan çok sinirlenmiş, kükreyip duruyordu,
Yerleri tırmalıyor, burnundan soluyordu.
Nihayet görününce uzaktan bizim tavşan
"Nerde kaldın ey soysuz !" diye bağırdı aslan.
"Bilmezmisin her canlı benden çekinir, korkar;
Gücümün karşısında eğilir tüm hayvanlar ?"
Nice koca öküzü hakladım bir vuruşta;
Bunun için karşımda herkes esas duruşta.
Sen kim oluyorsun da böyle geç kalıyorsun,
Benim yüce emrimi hafife alıyorsun ?"