Dolaşım sistemi
Vücudun dışarıdan aldığı maddeleri ve oksijeni ayrıca çeşitli dokularda yapılan hormonları gövdenin çeşitli yerlerine dağıtma, metabolik işlemler sonucunda oluşan zararlı maddeleri temizleme ya da boşaltım organlarına getirmeye yarayan kapalı sistem. Sistemin motoru yani pompa işlevini gören kısmı kalp, kanın oksijenlenmesi işini yapan kısmı da akciğerlerdir. Bu sistemde üç tür damar vardır: 1. Atardamarlar: Kalpten kanın vücuda yayılmasını sağlayan damarlar. 2. Toplardamarlar: Vücuttaki organ ve dokulardan kalbe kanı geri getiren damarlar. 3. Kılcal damarlar ve lenf (akkan)sistemi: Dokularda oksijenlenme ve madde alışverişini sağlayan ve doku aralıklarındaki sıvıların dolaşıma kazanılmasını sağlayan sistem. Temiz kanın kalbin sol karıncığından çıkarak dokulara ulaştırılması ve dokulardan kirli kanın kalbin sağ karıncığına ulaştırılması işine BÜYÜK DOLAŞIM ve kirli kanın sağ karıncıktan akciğerlere giderek oksijenlenip kalbin sol karıncığına ulaşması işine de KÜÇÜK DOLAŞIM adı verilir.
Damarların isimlendirilmesiyle ilgili ciddi sıkıntılarım var. Toplardamarları anlıyorum. Ama atardamar ne demek? Niye atıyor? Basardamar, pompalardamar da denilebilirdi... (Selami Atmaca)
Dren
Cerrahi müdahaleler sonrasında yahut vücuttaki bir bölümdeki basıncı azaltma maksadıyla işlem yerine konan ve bir müddet bırakılan boru ya da borucuklar.
Bazı cerrahi girişimlerde hasta taburcu edilirken dren geçici bir süre için yerinde bırakılır ve evde nasıl takip edileceği öğretilir... Bu tip dreni ile eve yollanan hastaların en komikleri meme estetigi yaptırmış olanlarıdır... Geleceğe yönelik güzellik beklentileri olsa da memenin o drenli halini de görmüş olan evin erkek kişisi muhtemelen geçici bir cinsel istek kaybına uğrayacaktır..
Dudak
Ağız boşluğunun dışa açılan deliğini sınırlayan etli kısımlardan her biri.
Tarih boyunca insanlarin dişi cinsinin en fazla önem verdiği vücut parçalarından birisi olagelmiştir... Bunun sebebi de birbirine değen dudakların çocuk yapma işinin temelini atmaları olsa gerektir... Burada bahsedilen öpüşme hadisesidir ve kalbi kötü olanların aklına gelen şeyden dolayı da kendilerini kınıyorum (espri: wahşi)
Alemin ileri gelenleri dudakları ile öyle oynamış ve oynatmışlardır ki çoğu insan boylesi uğraşılarak meydana getirilmiş dudak abidelerine degil dudağını değdirmek dokunmak bile istemez... Bu da meydandaki insanlarin neden az cocuk sahibi olduklarının bir nevi isbatıdır... Yine bazı dudaklarıyla oynamayı sevenler hadiseyi öyle abartmaktadırlar ki karşı karşıya gelindiğinde "ben buralardan sıvışayım, öpülürüm falan neme lazım" hisleri oluşmaktadır...
Düşük
Rahim içindeki ceninin yaşama kabiliyeti kazanamadan dışarı çıkarak gebeliğin sonlanması hali.
EEG
Beynin elektriksel potansiyellerinin kaydına dayanan ve bu şekilde özellikle epilepsi tanısında kullanılan tetkik metodu.
Hastalar arasında kullanılan çeşitli terimler vardır ki bunların bazısı cidden komiktir... EEG isimlendirmeleri ve tarifleri de bu sınıfa girer.. Bazıları "beyin elektrosu", kimileri "beyin şeridi" çektirdim derken bir kısım insan da "beynimi elektroniğe bağladılar" gibi çok veciz ifadeler kullanmaktadır...
EKG
Kalp adelesi ve iletim sisteminin çalışmasını oluşan elektriksel potansiyeller ile incelemeye yarayan tanı yöntemi.
Eklampsi Gebeliğin son haftalarında ya da doğumdan hemen sonra ortaya çıkan hipertansiyon, idrarda protein kaybı, vücutta sıvı toplanması ve nöbet geçirme ile kendini belli eden ciddi rahatsızlık hali.
Ekokardiyografi Ultrasonik dalgalarla kalp boşlukları ve kapakları ile fonksiyonek durumu hakkında bilgi edinme metodu.
Eksitus
Ölüm. Genellikle eks olmak şeklinde kullanılan kelimenin manası "çıkış" olmakla beraber tıpta meşhur kullanımı "ölerek çıkmak" şeklindedir. Doğru olanı "exitus lethalis" şeklindedir.
Çok yapılmış espri ya da çok konuşulmuş anektod "hastanız eks oldu" denilenlerin bir kez daha arayıp "biz demin eks olan hastanın yakınlarıyız, şimdi durumu nasıl?" şeklinde sormalarıdır... Neyse ki son zamanlarda sevgilisinden ayrılanlar "eks sevgilim" şeklinde konuşuyorlar da yanlış da olsa kelimeye bir aşinalık oldu ahalide...
EKT
Şakaklara dayanan elektrodlar vasıtası ile beyne yüksek voltaj ve düşük güçte akım vererek yapılan psikiyatrik tedavi. Burada temel amaç kişide konvulsiyon yani yapay epilepsi nöbeti oluşturmaktır.
Ekzama Derinin kabartılı, pullanmalı, kaşıntılı ve kızartılı hastalığı. Müzmin ya da akut gelişebilir. Sebebi anlaşılamayanlarda stress suçlanmıştır. Temas ekzamaları ve mesleki ekzamalar da önemlidir.
ELISA
Kanda belirli bir antikoru saptamak ya da düzeyini belirlemek için kullanılan test yöntemi. Enzyme Linked Immun Sorbent Assay in kısaltması. Meşhur olması AIDS iledir.
Burada anlatacağım elemanlar gece nöbetlerinin ya da acil servislerin davetsiz misafirleri telaşlı genç beylerdir... Gecenin bir vaktinde gelirler ve doktorla başbaşa görüşme isteklerini ifade ederler... Sonra da seslerini iyice alçaltarak "hocam bir halt yedim ELISA baktırmak istiyorum" şeklinde konuşurlar... Birçok hekimin o anda gergin bir hale girmesine karşın bendeniz gayet sakin "rus mu rumen mi, ve ne zaman" şeklinde soruyu yapıştırırım.. Bir kısmı o akşamdan bahsetmektedir, bazıları aradan vakit geçmesine rağmen uykuları kaçtığından kalkıp gelmişlerdir... Eh işimiz ne; anlatırız testin ne zaman pozitifleşeceğini ne vakit yeniden uğramaları gerektiğini...
Emboli
Damarın kanın bildik yapısından farklı bir madde ya da pıhtı ile tıkanması. Katı, sıvı ve gaz maddeler ile olabilir.. Özellikle yağ ve kan pıhtısı ile olan emboliler çok görülenleridir.
Empati
Karşısındakinin hislerini iyi anlayabilmek adına kendini onun yerine koyarak düşünme metodu.
Bazı kelimler vardır ki aşırı sevgiye mazhar olup "yıllardır neredeydin" muamelesi görürler... Konsept gibi format gibi empati de bu çok sevilen ve her derde deva kelimeler kulübünün üyesidir... Medyatik ve cok bilen elemanlarımızın ağzından düşmez, gece gündüz empati yapıp dururlar...
Endokrinoloji
İç salgı bezlerinin fonksiyonlarını, bozukluklarını ve tedavisini inceleyen bilim dalı.
Endorfin
Beyin dokularında bulunan ve morfin kadar güçlü ağrı kesici özelliğe sahip bir dizi proteinin ortak ismi.
Endoskopi
Bazı organlar ve vücut boşluklarının içerilerine girecek şekilde yapılmış ışık ve mercek sistemli özel aletlerle incelenmesi yöntemi. İçine girilen organın adı temel alınarak isimlendirilir. Mide incelemesine gastroskopi, mesane incelemesine sistoskopi, bronşlara bakılmasına da bronkoskopi adi verilir.
Enfarktüs
Bir bölgenin kan akışının çok azalması ya da sağlanamaması ile ortaya çıkan doku hasarı. En çok görülen ve bilinenleri kalp kası ve beyinde olanlarıdır.
Ensest
Yasal ya da geleneksel engeller sebebiyle iliski kuramayan kisiler arasindaki cinsel iliski.Aile ici cinsellik.
Bazı kendini bilmezler (tabii ağızları torba değil ki büzesin) ülkemin ekonomik sistemini enseste benzetip, baba devlet ile evlat vatandaşın yatak birlikteliğinden bahsederler... Üzerinde kafa yormama rağmen çözemediğim bir mevzudur... (espri: wahşi)
Enürezis
Uyanık iken ya da uykuda idrar kaçırma. Gece alt ıslatma "enürezis noktürna" adını alır.
Enzim
Canlı organizma metabolizmasindaki biokimyasal reaksiyonlara artırma ya da azaltma şeklinde etki eden protein yapısındaki katalizör maddeler.
Epilasyon
İstenmeyen tüylerden kurtulmak için yapılan müdahale.
Anneniz ya da biraz daha gerilere gidelim anneanneniz istenmeyen tüyleri ne yapıyordu? Ne yapacak gülüm ağda yapıyordu, iple kopartıyordu, cımbızla alıyordu, kulak önlerindekilerle kollarındakileri de oksijenli su ile sarartıyordu... Böylece hem eli boş kalmıyordu, yapacak işi oluyordu hem de parası cebine kalıyordu... Epilasyon ve benzeri işlemler, laser, kızılötesi gibi müdahaleler çıktı çıkalı başta nisa taifesi olmak üzere kıldan muzdarip elemanlar para saçmaya başladılar... Bunun neticesinde de her sokakta bir güzellik merkezi her ailede bir epilatör (oha! abarttım tamam, her sülalede) oldu... Herkesin epilasyon yapabileceği kanaatine eklenen her yapacak işi az, parası fazlaca bayanın güzellik merkezi sahibi olabileceği fikri bu enflasyonun sebeplerinden birisidir... Son zamanlarda kullana kullana bıkmadığımız metro****üel kavramı da epilasyoncular açısından hayat kurtarıcı oldu... Metro****üel erkeğin yapacağı işler listesinde kulak kıllarının ve elmacık kemikleri üzerindeki istenmeyen tüylerin yokedilmesi de var ki bu coğrafyadan birkaç bin metro****üel çıkması halinde epilasyon merkezleri abad olacaktır..
Epilepsi
Beyinde normal dışı elektriksel aktivite sonucu ortaya çıkan, anlık kasılmalardan, bilinçdışı hareketlere ve çırpınmalı büyük nöbete kadar gidebilen bir grup rahatsızlık.
Epitel
Organ ve vücut yüzeyini örten hücre tabakası.
Ereksiyon
Dikilme, ayağa kalkma.Yaygın kullanımda penisin sertleşip cinsel ilişkiye hazır hale gelmesi.
Ergenlik
Çocukluktan yetişkinliğe geçişte bedensel ve ruhsal değişikliklerin olduğu, bireyin ne çocuk ne de erişkin sayılmadığı ara dönem.
Üzerinde çeşitli yorumlar yapılsa da bebelerin kendini adam ya da kadın zannetmeye başlayıp sağa sola saldırmaları ve çete psikolojisine geçmeleri esastır... Erkek ergeni en iyi tanımlayan da "kamışa su yürümesi" sözü dür ki artık akıllı uslu sübyanın hormonları etkisinde ateş parçası haline geleceğini anlatır (espri: wahşi)
Eroin
Narkotik analjeziklerden, morfinden asetik anhidrit ile muamele sonucu elde edilen çok güçlü bağımlılık yapıcı etkisi olan madde. Diasetil morfin.
Argodaki adını unutmuşsunuz. Sokak dilinde beyaz isminden daha fazla "peynir" kullanılır.(gönderen: Derya)
Esrar
Dişi hint keneviri yapraklarından elde edilen yaygın kullanımlı bir halusinojen madde.
Memleketlere göre çok çeşitli isimler almakla beraber en fazla kullanılan ortak isim "ot" tur... kendi halinde bir süs bitkisi olarak ele alınabileceği gibi başka uyuşturucuların ilk basamağı olabileceği de ifade edilmektedir... Memleketimizde en yaygın isimlendirmeler üflenti , cift kagitli ve cigaralık şeklindedir... Yıllarca düzenli ot kullanmış olanlar, iyi malı kötü malı, ciddi ya da hergele satıcıyı anında teşhis edebilirler.. Böyle ademlere "üflentici baba" ismi verilir.. Bu alemde sözleri geçer, bir mala karşıdan baktıklarında has afgan malı mı karışık mı anlarlar... Genellikle başka maddelere takılmayı özellikle de hap tabir edilen materyaller ile ilgilenmeyi zül addederler... Üflentici ahalisinin en önemli özelligi "takılma" dır... Kahkaha atarken takılan ve dakikalarca gülenler olduğu gibi sabit bir noktaya gözleri dikip yaşamın gizini çözecek edasıyla saatlerce bakanlar da vardır... Ülkemizde arka balkon saksı çiçekçiliği şeklinde yeşili sev doğayı koru eylemlerinde kullanılması çok sıktır...
harikasın abi ya takılı kaldım yazına 4 kere okudum için içenin halini bilir sende üflentisin he helal (mert).
Yazarin cevabı: hemen gelgele gelmeyiniz. Yanıldınız.
Farmakoloji
İlaçları ve uygulamalarını inceleyen bilim dalı.
FAYDASI TARTIŞILIR DEĞİŞİK TEDAVİLER
Gündelik pratikte ya da acil polikliniklerde halen yapılagelen birçok ilginç ve faydası kendinden menkul tedavi vardır. Bunlar hekimin hastayı kısa sürede rahatlatıp başından atmasına yaradıklarından halen inatla uygulanırlar.
İlk aklıma gelen 1960 li senelerin Kemicetine-Novalgin kombinasyonu iğneleridir. Bu tarihlerde hekimler "ızdırabı ve iltihabı izale için" kemik iliği için zehirli olabilecek bir antibiyotikle ağrı kesiciyi karıştırıp enjekte ederlermiş... Efendim bu Kemicetine ve Novalgin birlikte verdiğinizde hasta hayatında tadabileceği en ciddi ağrılardan birini hissedeceği için mevcut durumunu unutacaktır.. Eh başarılı hekim de saniyesinde hastasına hastalığını unutturan hekim değil midir? Günümüzde halen uygulayan var mı bilmiyorum...
Günümüzde de antibiyotik ağrı kesici kombinasyonları çokça kullanılır ve ulkemizin en meshur grip ilacı da buradan türemiş olan Novalgin-Lincocin karıştırılıp vurulmasıyla uygulanandır... Faydası tartışılır, kullanımı kolay, eczacı kalfalarını hekim mertebesine yükseltmesi çokçadır...
Kokteyl mevzusu: Bu da ayri bir alamettir... Hastaları bırakın sağlık personelinin birçoğu kokteyl ile ayağa kalktıklarını ifade ederler ki öze değil belirtilere yönelik tedavinin doruk noktasıdır... Burada amaç birkaç ilacı serum içerisinde hastaya verip kısa sürede belirtileri silip "ne kıral doktorum var turp gibi oldum iki saatte" dedirtmektir...Aşağıda çok kullanılan kokteylleri verecem ama bunu tıp adına değil mizah adına yapıyorum.. Uygulayıp da sağlığı tehlikeye düşen olursa sorumluluk almam...
Novalgin, Bemiks, C-vit kokteyli: Özellikle ateşli hastalıkların ilk günlerinde hastanın ateşini düşürüp kendine gelmesini sağladığı iddia edilir...Hastalar "kokteyli yedim kendime geldim" derken bunu seven hekimlerin "hele bir kokteyl ye aklın başına gelsin" şeklinde cümleleri beni hep güldürmüştür. bu üç ilaç serum içerisinde verilir...
Modifiye güçlendirilmiş Novalgin,Bemiks, C-vit kokteyli: Yukarıdaki karışımı serumla verirken bir yandan damardan direkt olarak Kortizon (tercihan Prednol) ve yüksek doz antibiyotik verilmesi... Şifa garantilidir...
Dormicum, Dolantin, Diazem kokteyli: yapanların eline sağlık özellikle operasyon sonrası ajitasyon gösteren hastaları sakinleştirip sarhoş etmede kullanılır... Bu üç maddeyi birarada alan hasta bu dönemde yaşadığı mutluluğu ömrü boyunca devamlı arayacak ve bir daha ameliyat olsam yine o güzel serumdan verirler mi acaba diyerek kendisine ameliyat bahaneleri bulmaya çalışacaktır...
Kokteyl mevzusu derindir ve bunu okuyanların katkılarıyla daha da renkli hale gelecektir...
Felç
Hareket ya da duyuların kaybı. Sinirler, omurilik ya da beyindeki ilgili bölgelerin tahribi ile ortaya çıkan his ya da motor kayıp.
Fetus Cenin. Üçüncü gebelik ayı başından itibaren doğuma kadar olan sürede anne karnındaki canlıya verilen isim.
Fıtık
Karın içi organları, omurlar arası diskler ve bazı yumuşak dokuların içinde bulundukları boşluğa komşu kısma doğru fırlaklaşması. Karın içi organların dış ortama doğru yahut göğüs kafesine doğru fıtıklaşması en çok görülen haldir.
Canı sıkılan, üzülen ya da bir işi başaramayan ademin kendi durumunu ifade için kullandığı genellikle üç ya da dört aşamalı sıhhi bildirimden birisi... Bu bildirimlerden hafif şiddette olan "hasta oldum" şeklinde olup durumun vahametine göre "uyuz oldum", "kabız oldum", "fıtık oldum" şeklinde devam eder ve en ciddi hal "ülser oldum" şeklinde beyan edilir...
Filebit
Toplardamar duvarı iltihabı.
Fizik tedavi
Hastalıkların sağaltımında ısı, hareket, ultrasonik dalgalar, elektrik akımı gibi fizik ajanların kullanıldığı tıp dalı.
Flatus
Makat yolu ile gaz çıkarma. Yellenme
Muhabbeti bol, iğrençleşmek isteyenlere sınırsız kaynak olan bir mevzu...Aşağıdaki şiir ile yetineceğim...Sahibi bilinmeyen, internet ahalisinin elden ele gezdirdiği birkaç dize.. (gönderen: wahşi)
Bazen ağladığınızda
kimse göz yaşlarınızı görmez.
Bazen içiniz yandiğinda,
kimse acınızı görmez.
Bazen endişelendiğinizde,
kimse derdinizi görmez.
Bazen mutlu olduğunuzda,
kimse güldüğünüzü gormez.
Ama bi yellenseniz...
Fobi
Belli durumlarda ortaya çıkan, anlamlı olmayan aşırı korku ya da panik hali. Kapalı yer, açık alan, yükseklik, bazı hayvanlar fobi sebebi olabildiği gibi sosyal fobiler de en fazla görülen hallerdendir.
Frengi
Sifiliz. Cinsel ilişki ile geçen hastalıkların en bilineni. Treponema Pallidum adlı bir cins bakteri tarafından yapılan, çoklu organ hasarına sebep olabilen, doğumsal ya da edinsel bir hastalık.
Frijitlik
Cinsel soğukluk olarak da bilinen kadın cinsel işlev bozukluğu..
Cinsel işlev bozukluklarından en fazla tartışma ,,,,,,,,,,,,ürecek olanıdır... Gerçek frijitlik nedir nerede başlar nerede biter kimse doğru dürüst bilmez, biliyorum diyenler de az bilirler... Efendim durum üzerinde doğal yorumlar yapanlar, güzel söz ve hediyelerin frijitliği giderdiği iddiasındadı.
<<<eğlenceli tıp sözlüğü 2>>>
Normal
