Geçtiğimiz hafta küresel otomotiv sektörü uzun zamandır beklenen önemli bir gelişmeye tanık oldu. ABD’li Ford’un bünyesindeki iki İngiliz markası Jaguar ve Land Rover, Hindistan’ın en büyük gruplarından biri olan Tata tarafından 2.3 milyar dolara satın alındı. Hindistan’ın bir numaralı otomotiv üreticisini küresel bir oyuncu haline getiren bu gelişmeyle birlikte dünyada otomotivi yöneten aile sayısı da 16’a çıktı.
Otoyaşam olarak bu hafta, 100’e yakın ana markaya yön veren 15 aileyle birlikte Tata’nın da yer aldığı ’otomotivin soy ağacı’nı çıkardık. Bugün 70 milyon adete yaklaşan üretimi ve 2 trilyon doları aşan geliri ile dünyanın en önemli sektörleri arasında yer alan otomotivi; ABD (GM, Ford, Chrysler), Almanya, (VW, Daimler, BMW), Fransa, (Renault, PSA), İtalya (Fiat), Japonya (Toyota, Honda), Güney Kore (Hyundai), Çin (NAC, SAIC), Malezya (Proton) ve Hindistan (Tata) olmak üzere 9 ülkeden 16 aile yönetiyor. Özellikle son yıllarda yaşanan gelişmelerle bu ailelerin arasına yenileri eklendi. Bu grubun son üyesi ise Jaguar ve Land Rover markalarının yeni sahibi Tata oldu.
OTOMOTİVE 1945’TE ADIM ATTI
28 milyar dolarlık bir cirosuyla Hindistan’ın en büyük gruplarından biri olan Tata, otomotivin dışında enerjiden, çeliğe, finanstan, turizme kadar bir çok sektörde faaliyet gösteriyor. Otomotiv sektörüne 1945 yılında kurulan Tata Motors ile adım atan Hintli Grup, ticari araç üretimine ise 1954 yılında Mercedes-Benz işbirliğiyle başladı. Bugün orta ve ağır ticari araç üretiminde dünyanın en büyük 5’inci şirketi olmayı başaran Tata, son yıllarda otomotiv alanında uluslararası ortaklıklarla büyüyor. İtalyan Fiat ile Hindistan’da ortak fabrika kuran Tata, 650 milyon Euro yatırımla kurduğu bu fabrikada ilk etapta yılda 100 bin otomobil ve 200 bin motor üretimi yapacak. Fiat’ın Grande Punto ve Linea modellerinin yanı sıra yeni nesil Tata modelleri de burada üretilecek. Tata’nın uluslararası ortaklıkları Fiat’la sınırlı değil. Geçtiğimiz yıl İspanyol otobüs üreticisi Hispano’nun yüzde 21’lik hissesini satın alan Tata, artık Avrupa normlarına uygun otobüsler de geliştirmeye başladı.
İKİ ÇİNLİ DE YÖNETENLER ARASINDA
Otomotivin soy ağacında yer alan iki Çinli üretici de küresel sektörü yöneten aileler arasına girmeyi başardı. Devletin kontrolündeki Nanjing Automobile Corporation (NAC) ve Shanghai Automotive Industry Corporation (SAIC), sahip oldukları markalara ek olarak uluslararası devlerle yaptıkları ortaklık ve işbirlikleri sonucunda özellikle son yıllarda büyük gelişme gösterdiler. Bünyesinde MG Rover ve Soyat markaları yer alan NAC’ın Fiat ile ortaklığının yanı sıra Isuzu ve Seat ile de lisans anlaşmaları bulunuyor. Aynı şekilde yüzde 51 ile Güney Koreli Ssangyong’un sahibi olan ve Chery markasını ortaya çıkaran SAIC’ın ise Volkswagen ve General Motors ile ortaklığı var. Devletin yönetimindeki bu iki Çinli grubun önümüzdeki dönemde birleşeceği konuşuluyor. Böylece otomotive yön veren daha güçlü bir Çinli aile ortaya çıkabilir.
DÜNYAYI ETKİLEYEN İKİ BOŞANMA
Otomotivi yöneten bu aileler, sahip olduğu markalarla bir taraftan kıyasıya rekabet ederken, diğer taraftan da önemli ortaklıkların yanı sıra teknoloji paylaşımı gibi birçok işbirliğine imza atıyor. Otomotiv sektörü, bu anlamda soy ağcını temelden etkileyen iki boşanmaya da sahne oldu. İlk olarak 2005 yılında General Motors ile Fiat Grubu karşılıklı anlaşarak birlikteliklerine son verdiler. 2000’de 2.5 milyar dolar karşılığında Fiat’ın yüzde 20’sini satın alan General Motors, İtalyan üreticinin yüzde 90’ını alacağına dair opsiyonlu bir anlaşmaya imza atmıştı. Daha sonra yaşadığı mali sorunlar nedeniyle bu anlaşmanın gereklerini yerine getiremeyen General Motors, Fiat ile masaya oturarak yeni bir anlaşma yaptı. Buna göre 2 milyar dolarla birlikte yüzde 10’luk Fiat hissenini İtalyanlara geri veren General Motors, bugün hala yüzde 10’luk hisseyi elinde bulunduruyor. Geçtiğimiz yılın Haziran ayında ise Daimler ve Chrysler’in ayrılığına tanık olduk. Chrysler’in yüzde 80.1’i 7.4 milyar dolara satılırken, Alman Daimler’in elinde de yüzde 19.9 oranında hisse kaldı.
Dünyada otomotivin soy ağacı
Normal
