Heinrich Böll
1972 Nobel Edebiyat Ödülü’nün sahibi olan Heinrich Böll, 1917’de fakir ama ilerici bir ailenin üçüncü çocuğu olarak Köln'de doğdu. 1937 yılında Köln Hümanistische Kaiser-Wilhelm Gymnasium’bitirdi. Aynı yıl Bonn’da, kütüphanecilik okumaya başladıysa da bir yıl sonra okulu bıraktı.
1939’da İkinci Dünya Savaşı’na katıldı, esir düştü, 1945’e kadar özgürlüğüne kavuşamadı. Savaştan sonra hem üniversite öğrenimini sürdürdü, hem de ağabeyinin marangozhanesinde çırak olarak çalıştı. 1950’den sonra yaşamını yazar olarak Köln’de sürdürdü.
Böll, 17 yaşlarında şiir yazmaya başladı. 19 yaşında Annemarie Cech’le tanıştı ve 1942 yılında onunla evlendi. Böll, 1939 yılında askere alındı ve İkinci Dünya Savaşı’na katıldı. Piyade olarak, Doğu ve Batı Cephesi’ne gönderildi. 1945 yılının Nisan ayından Eylül ayına kadar İngilizlerin ve Amerikalıların elinde savaş esiriydi.
Savaş bitip Köln’e döndükten sonra, hem üniversite öğrenimini sürdürdü, hem de ağabeyinin marangozhanesinde çırak olarak çalıştı. 1947-48-50 yıllarında sırasıyla üç oğlu Raimund, Reni ve Vincent doğdu. 1950’den sonra yaşamını yazar olarak Köln’de sürdürdü.
1947 yılında, Böll’ün ilk kısa öyküsü “Haberci”, sonra ilk romanı “Ademoğlu Neredeydin ?”, “Ve O Hiç Bir Şey Demedi” yayımlandı. Daha sonra, art arda öyküleri, romanları, tiyatro oyunları piyasaya çıktı. Yapıtlarında, önceleri 1. Dünya Savaşı’nı, özellikle de insanların nasıl savaştıklarını, savaşın yıkıntılarını ve acılarını anlatan Böll, daha sonraki yıllarda da Alman refah toplumunu eleştirdi.
Alman ve Uluslararası PEN Derneği’nin başkanlığını da yapan Heinrich Böll, edebiyat yaşamına öykü yazarak başlamış ve öykücülüğü hep ön planda tutmuştur. İlk çalışmalarından en nitelikli yapıtlarına kadar, Böll’ün öykülerinde keskin gözlemcilik yeteneği, çağdaş ve eleştirel düşünce yapısı, alaycılığı, insancıl yaklaşımı kendini açıkça belli eder. Böll’ün eserleri yalnız Almanya içinde ve Alman dilini kullanan ülkelerde değil, bütün dünyada son yüzyılın önde gelen klasikleri arasına girmiştir.
Savaş sonrası Alman yurttaşlarının yaşadığı tedirginliği, savaş sonucu engelli hale gelenlerin psikolojisini başarıyla edebiyata taşıyan Böll, uzun süren bir bronşitin ardından, 16 Temmuz 1985’de 67 yaşındayken öldü. Bonn’da, Bornheim Merten’de aralarında yazarların, politikacıların, Devlet Başkanı Richard von Weizäcker’in de bulunduğu, büyük bir halk kitlesinin katıldığı törenle toprağa verildi.
Böll'ün vefatından sonra Almanya'da birçok okul onun adını aldı. Kasım 1987'de dostlarının girişimiyle Heinrich Böll Vakfı kuruldu.
Eserleri :
1949 - Trenin Tam Saatiydi -Der Zug war pünktlich-
1951 - Ademoğlu Neredeydin? -Wo warst du, Adam?-
1953 - Ve O Hiçbir Şey Demedi -Und sagte kein einziges Wort-
1954 - Babasız Evler -Haus ohne Hüter-
1957 - İrlanda Güncesi -Irisches Tagebuch-
1962 Savaş Çıktığında -Als der Krieg ausbrach- ve Savaş Bitince -Als der Krieg zu Ende war-
1963 - Palyaço -Ansichten eines Clowns-
1966 - Bir Görev Seyahatının Sonu -Ende einer Dienstfahrt-
1971 - Fotoğrafta Kadın da Vardı -Gruppenbild mit Dame-
1974 - Katharina Blum'un Çiğnenen Onuru -Die verlorene Ehre der Katharina Blum-
1985 - Dört Oğluma Mektup ya da Dört Bisiklet -Brief an meine vier Söhne oder vier Fahrräder
|