"O" an fotoğrafları

[hayat]

NTV’de yayınlanan ‘Ve İnsan’ programında

‘O’ anlar başlığı altında yayınlanan haber fotoğraflarından alıntıdır..





[IMG]http://****pir.files.wordpress.com/2007/04/chris-hondros-irak-fotograflari.jpg[/IMG]


Masumiyetin içinde yaşananlar

İçleri gibi yüz hatları da o kadar masumdur ki, ışık da yüzlerinde dolaşırken masumlaşır. Ama ışık 'o' anda 14 aylık Katya'nın masumiyetini anlatırken hüznü de yanına alıyor. Anlaşılan ışık, hüznü oluşturan bilgiyi fotoğrafı çeken AP muhabiri Alexander Demianchuk'tan almış. Katya, hiç bir günahı yokken, annesi veya babasından ölümcül bir virüs kapmış. AIDS hastalığını oluşturan virüsü taşıyor. Rusya'nın St. Petersburg kentinde, kendisi gibi 21 bebekle birlikte bir özel klinikte barınıyor. Foto muhabiri, dolayısıyla ışık biliyor ama 'o' an'da objektife hüzünle bakan Katya HIV taşıdığını bilmiyor.

***

Pelikan ve Venüs’ün birlikte geçişi

Buna benzer bir ‘o’ an, bundan tam 122 yıl önce yaşanmıştı. Aslında olayın önemi, fotoğrafın yanında ayrıntı gibi kalıyor. Güneş Daytona sahillerinde yeni doğuyor. Balıkçılar, her günkü gibi oltalarıyla ''rastgele'' demiş. Bir pelikan da bu muhteşem renklerin arasında, güneşin önünden geçiyor. ‘O’ anda güneşin önünden geçen ve pelikanın sağ kanadının üstünde nokta gibi görünen birşey daha var bu ‘o’ anda: Venüs gezegeni...

***

Moskova’da kar

Yer, Kızıl Meydan... St.Basil Katedrali'nin önü kar yağışına rağmen kalabalık. Hava puslu ama görkemli, soğuk ama renkli bir ‘o’ an...

***

“Sonbahar”

Anadolu Üniversitesi İletişim Bilimleri Fakültesi Basın ve Yayın bölümü 3. sınıf öğrencisi Halil Hasan Erdoğan’ın ılık bir öğleden sonrada elinde gazetesiyle bankta oturan yaşlı bir insanı yakaladığı ‘o’ anda, belki günün yorgunluğunu atmaya çalışan, belki de güneşin biraz daha eğilmesini beklemek için oyalanırken gazetesini okuyan bir kişiyi görüyoruz. Okuduğu gazeteye öyle dalmış ki, çevresinde olup bitenlerin farkında bile değil, belki de yorgunluktan hafif içi geçmiş uyukluyor. Anadolu Üniversitesi İletişim Bilimleri Fakültesi’nden Melih Zafer Arıcan'ın Basın Fotoğrafçılığı dersi öğrencilerinin fotoğraflarından oluşan “Sonbahar'' isimli sergi, 19-30 Kasım tarihleri arasında Galatasaray Fotoğrafevi Koçallianz Galerisi’nde izlenebilir. Serginin konusunu, hayatlarının sonbaharını yaşayan insanların mekansal portreleri oluşturuyor.

***

Sudan’da bir melek

Işık olanı biteni çok keskin hatlarla göstermek istedi ve Associated Press Ajansı fotoğrafçısı Jose Cendon ışığın da yardımıyla öyle bir an yakaladı ki, 'o' anda çocuk, naylon çadırdan dışarı bakarken oraya kesilip de yapıştırılmış gibi göründü. Bir anlamda da öyle zaten. Burası Sudan'daki Zem Zem Mülteci Kampı... Bu kampta evinden sürülen 16 bin kişi yaşıyor. Doğduğu ve büyümekte olduğu evinden ve köyünden olmuş bu çocuk da onlardan biri. Hem ayrıca bu 'o' an, ''Melekler siyah da olur'' dedirtiyor.

***

Kaçak silah


Asker ve silah… Arkadaki fon ve önündeki portre birbirini bütünlüyor. Aslında bu fotoğraf, içinde çelişki barındırıyor çünkü asker arkasındaki silahlar kendisine ait olduğu için bu kadar gururlanmıyor. Onları ele geçirmiş olmanın gururunu yaşıyor. Burası, Çin Halk Ordusu Müzesi... Fotoğraf da, Çin'in kaçakçılıkla mücadelede ne kadar başarılı olduğunu göstermek için düzenlenmiş serginin bir bölümünde çekilmiş. Arkada görülen tabancalar, geçen yıllarda Çin'de yakalanan kaçak silahlardan sadece birkaçı. Sergide lüks otomobiller, sigaralar, sürat motorları da yer alıyor.

***

Av yasağı

Işıkla foto muhabirinin iyi anlaştığı, işbirliği yaptığı bir fotoğraf. Yağlıboya tablo gibi görünen bu fotoğraf, İngiltere Yorkshire'dan. 'O' anın sıcak atmosferi arkasındaki hikaye ile çelişiyor. 1930'larda kurulan ve seçkin İngilizler’in üye oldukları Bramham Hunt Binicilik ve Avcılık Kulübü’nün üyelerinden biri, parkta kendisi için çok önemli bir konuyu görüşmek için biraraya geleceği diğer üyeleri bekliyor. Konu: Av hayvanlarının neslini tehdit eden köpeklerle avlanma geleneğini yasaklama girişimi. Elbette bu şık süvari, köpekli sürek avının sürmesini istiyor. Avam Kamarası, altıncı defa avlanmayı yasaklıyor ama seçilmemiş üyelerden oluşan Lordlar Kamarası her defasında yasağı geri çeviriyor.

***

''Eşcinsel gururu''

Fotoğraf, Tayland'ın başkenti Bangkok'tan. Associated Press’ten David Longstreath, yıllık Uluslararası Eşcinseller Yürüyüşü’nün mesajına uygun bir 'o' an oluşturmaya çalışmış. Yürüyüşün mesajı da fotoğrafın adı da aynı: ''Eşcinsel gururu''

***

Gözlerin hesap sorduğu an

Orada, 'o' anda ışık, biraz korkuyu yakalamış, biraz da şaşkınlığı göstermiş. Korkmuş çünkü yaşadığı kentte büyükler birbirine yine ateş etmiş. Şaşırmış çünkü büyüklerin kavgasını, neden evlerinden uzaklara kaçmak zorunda bırakıldıklarını bir türlü anlayamamış. Sudanlı bu küçük kız, Sudan'ın felaket bölgesi Darfur'daki Tavilla kentinde yeniden alevlenen çatışmalar yüzünden ailesiyle birlikte Abushouk Kampı'na kaçmış. Ama ‘o’ anda Reuters'tan Finbarr O'reilly'nin objektifine bakarken ışık asıl, insanı içine çeken ela gözlerde dünyaya hesap soran duyguyu yansıtmış.

***

Meçhule doğru

Fotoğraf, Kuzey Osetya'nın Stavrapol Bölgesi’nde çekilmiş. Meçhul asker anıtları, özellikle eski Sovyetler Birliği Cumhuriyetleri'nde yaygındır. Eduard Kornienko, bir yandan iki meçhulu yani meçhul askerle kapüşonlu paltosuyla anıtın önünden geçen meçhul kadını bir araya getiriyor, bir yandan da kış günlerinin öne çıkardığı yalnızlık duygusunu gösteriyor.

***

Guadalop ateşi

Elindeki meşaleye ‘Guadalop ateşi’ diyorlar çünkü bu meşale her yıl Meksika'nın Guadalop kentinden yürüyerek New York'a götürülüyor. Meşale, New York'ta Meksika'dan Amerika'ya göç etmiş Meksikalılar’a teslim ediliyor. Fotoğraf, 21 Kasım'da çekilmiş ve bu Meksikalı ‘o’ anda Mississippi'ye ulaşmış ve bir ormanın içinde yürümeye devam ediyor. Meşalenin 12 Aralık'ta New York'a ulaşması gerekiyor. Taşıyıcının bedenine sinen yorgunluk, yolun üzerine çullanan ağaçların yarattığı perspektif, mesafenin uzunluğunu ve göç çilesinin boyutlarını anlatıyor.

***

Antik çağda ‘hürmet

İspanya'nın Medinaceli Bölgesi’nde, her yıl bugünlerde bir boğa boynuzlarına yerleştirilen ateş toplarıyla bir kazığa bağlanıyor. Ateşten zarar görmesin diye boğanın vücudu çamurla sıvanıyor ve ardından boğa serbest bırakılıyor. Kuşkusuz çılgına dönen boğanın ilk eylemi ateşten kurtulmaya çalışırken seyircileri kovalamak oluyor. Bu geleneğin gerekçesi de antik savaşlara hürmet olarak açıklanıyor.

***

Zorlu yolculuğun izler

Etiyopyalı kız çocuğu, açlık nedeniyle köyünü terkederek Korom kentine daha yeni ulaşmış. Çekingen ve ürkek… Reuters fotoğrafçısı Radu Sigheti'nin objektifine baktığında da yolculuğunun zorlu ve hazin geçtiğini göstermiş. Yolda ağlamış ve bunu zorlu yolculuğun hatta belki açlığın neden olduğu sancıların yanaklarında ve göz kenarlarında izler bırakmış.

***

Sivil ayaklanma

Fotoğraf Ukrayna'dan... Muhalefet, devlet başkanlığı seçimlerinde hile ve yolsuzluklar yapıldığını öne sürerek sivil ayaklanma diye tanımlanabilecek eylemler düzenliyor. Onbinlerce insan başkent Kiev'de, hükümet binasının önünde gösteriler düzenliyor. Bu gösterilerden bir 'o' an. Bir kadın, hükümet binası önünde barikat oluşturan polislerle konuşuyor ve 'o' andaki duruşlar, çiçekler ve renkler Ukrayna'da kimin güçlü olduğu sorusunu sorduruyor.

***

Herşeye rağmen

Birleşmiş Milletler'in dünyanın en büyük felaket bölgelerinden biri ilan ettiği Sudan'ın Darfur Bölgesi’nden bir fotoğraf. Fotoğraftaki kadın, yaklaşık iki yıldır süren iç savaş ve açlık yüzünden evlerini terketmek zorunda kalan 1 buçuk milyon insandan sadece biri. Fotoğraf, kısmen güvenli bölgelere yerleşen halk için kurulan haftalık pazarlardan birinde çekilmiş. Huzur, dudaklara ve elin duruşuna yerleşmiş. Ama bu 'o' ana hakim duygu, gözlerin derinliklerindeki hüznü örtememiş.

***

Safkanların gösterisi

İspanya'nın Seville kentinde düzenlenecek at gösterisi öncesinde İspanyol safkanları, seyisleri eşliğinde kostümlü provada. Reuters fotoğrafçısı bu 'o' anda kostümü değil, insanla çok eski dostu atın uyumunu göstermek istemiş.

***

Sudan’a açılan bir pencere


Fotoğraf, Sudan'ın başkenti Hartum'dan. Sefalet, açlık ve iç çatışmaların yaşandığı bu felaket ülkesine hem Birleşmiş Milletler hem de dünyanın bazı liderleri, ünlüleri, sanatçıları dikkat çekmeye çalışıyor. Bu çocuklar, ‘o’ anda evlerinden uzakta yaşamak zorunda bırakıldıkları bir kamptaki sınıfın kırık dökük penceresinden içeri merakla bakıyor. Çünkü içeride Kanada Başbakanı Paul Martin var. Kampı gezen Başbakan, çocuklarla konuşuyor

***

Sivil ‘hareket’

Ukrayna'da devlet başkanlığı seçim sonuçlarına itiraz eden muhalefet, gösterilerle ısrarlı direnişini sürdürüyor. Olay sivil hareketin gücünü gösteriyor. Bu 'o' ansa bu gücü anlatmaya çalışıyor.

***

Irak’ta operasyonlar sürüyor

Amerikan operasyonu Felluce'yi kana buladı. Ama bu arada Musul'da da hareketlenmeler yaşanıyor. Geçen hafta içinde Musul'da, aralarında Irak askerlerinin de bulunduğu 20 ceset bulundu. Bu Irak askeri de ‘o’ anda havalanmakta olan bir Amerikan askeri uçağını izliyor. Uçak, öldürülen Irak askerlerinin ikisinin cenazesini taşıyor. Bu durum, Irak askerinin bakışlarındaki ifadeyi açıklayabiliyor.

***

“Yarış başlasın!”

Fotoğraf Umman'dan. Bir deve yarışında, başlangıç işareti verildikten hemen sonra, deve sahipleri yularları bırakıp hızla pisti boşaltıyor. Hırsın ve tutkunun fotoğrafı. Foto muhabiri Hamit alQasmi öyle bir 'o' an yakalamış ki, hareket her an başlayacakmış gibi görünüyor.

***

Bir okul ve bir çocuk
Fotoğraf, Guatemala’da çekildi. Işık, kompozisyonun alt tarafındaki çocuğu değil de, mekanın ortasındaki masalar ve sandalyeleri aydınlatıyor. AP haber fotoğrafçısı Rodrigo Abd da ışığın seçiciliğine uyup bu 'o' an'ı saptıyor çünkü burasının bir okul olduğunu göstermek istiyor. Fotoğraf, Guatemala'da özel kahve çiftliklerini işgal eden yoksulların durumunu anlatmaya çalışıyor. Işık 'o' anda çocuğa ilgisiz kalıyor. Aslında fotoğraf son gelişmeleri de vurguluyor çünkü yeni yönetim bu insanları o topraklardan çıkarmak istiyor.

***

Barış zamanı

Laos'tan bir fotoğraf. Güneydoğu Asya’nın bu en yoksul ülkesi, Güneydoğu Asya Ülkeleri Birliği ASEAN'ın devlet ve hükümet başkanları zirvesine ev sahipliği yapıyor. Pırıl pırıl giysilerini giymiş bu genç kız da zirvede görevli. Toplantının yapıldığı yeri otobüsle terkederken AP foto muhabirine barış işareti yapıyor. Bakımsız otobüsün camları hemen dikkat çekiyor ama yoksulluğun filtresi, arkasındaki gülümsemeyi ve barış işaretinin masumiyetini daha da anlamlı kılıyor.

***

Koruyucu bale kursu

Bale kursu gören biri tokyolu diğeri bale ayakkabılı iki kız çocuğunu gösteren bu 'o' an, ilk bakışta çelişkiyi anlatan bir fotoğrafmış gibi görünüyor ama foto muhabiri Silvia Izquierdo sıradışılığı anlatmak istiyor. Burası Brezilya'nın Rio de Janeiro kentinin Cidade Alta Mahallesi’nde bir ev. Bu mahallede sıradan olan, uyuşturucu çetelerinin kendi aralarında ya da polisle giriştikleri çatışmaların sesi. Bale ve bale müziğinin sesi değil. Bu çocukların aileleri, bale ya da diğer etkinlikleri çocuklarının uyuşturucu batağından kurtulmasının yolları olarak görüyor.



***

Dünyanın AIDS’e duyarlılığı

Dünyanın pek net göremediği, insanlık aleminin ortak ve de net bir sorunu: AIDS. Hindistan'ın Madras kentindeki toplum sağlığı merkezindeki bu çocukların hepsi ya AIDS hastası ya da HIV taşıyıcısı. Ortadaki pek yerinden kımıldayamayacak kadar hasta. Hareketsiz, ağır hasta çocuğun dünyanın AIDS konusundaki duyarlılığını temsil ettiğini düşünürsek, etrafındakileri de AIDS'in yayılma hızını gösterdiğini varsaysak, günümüzdeki anlayışı bir fotoğrafla anlatmış oluyoruz.

***

Kılıçlı egzersiz

Vietnam Hanoi'den bir 'o' an... Boynunda yakın gözlüğüyle yaşlı bir kadın, kılıçla yapılan sabah egzersizinde. Elbette tezatın haber fotoğrafı haline getirdiği bir 'o' an ama büyükkannenin işi çok ciddiye alması da haber değeri taşıyor

***

Korkulu yaşamlar

Bu yaştaki Filistinli çocukların sık yaşadıkları duyguyu yansıtan bir 'o' an. Yıllardır hep böyle korkuyla yaşıyorlar. ‘O’ anlardan, yarınlarından korkuyorlar. Kuşkusuz bu yaştakiler olanları anlamakta da güçlük çekiyor. Bu küçük Filistinli kız, Cebaliye Mülteci Kampı’nda İsrailliler tarafından öldürülen ve eve getirilen bir akrabasının cenazesini seyrediyor.

***

Somali’ye duyarlı bakış

Somaliler de iç savaş, kuraklık ve açlık tehlikesiyle karşı karşıya. Orta Somali'deki kentlerin kontrolünü ele geçirmeye çalışan karşıt görüşlü gruplar arasındaki çatışmalarda son beş gün içinde 36 kişi öldü. Çatışma bölgelerinden göç eden bu insanlar, ‘o’ anda Birleşmiş Milletler görevlisinin açıklamalarını dinliyor. Ve çocuk, 'o' anda duyarlı olanların üstüne üstüne geliyor.

***

Adaletsiz dünya

Yaklaşık yüz ülkeden üç binden fazla gönüllüsü var Oxfam Örgütü’nün. Aslında 12 ayrı uluslararası örgütün biraraya gelerek, daha eşit ve daha güvenli bir dünya için çalıştığı bir konfederasyon niteliğinde. Fotoğraf, Londra'da çekildi. Oxfam destekçileri, bir yürüyüş sırasında dünyanın en zengin ülkelerinin liderlerinin maskelerini yüzlerinde tutarak adaletsizliğe dikkat çekiyor. Giysileri de yüzlerindeki maskelerle birlikte bir mesaj aslında. Bu giysiler, Charles Dickens'ın ünlü ''Bir noel şarkısı'' adlı oyunundan esinlenilerek hazırlandı. Bu oyun, cimri bir adamı anlatıyor ve oyunda hayaletler baş karakteri ziyaret ederek geçmişte yaptığı insafsızlıkları yüzüne vuruyor.

***

Kapıların ardında

Moğolistan'da bir manastırın kapısında iki küçük rahip... Kapı açılmış, dışarıda masmavi bir gökyüzü ve güzel bir dünya var. Ama bu iki küçük rahip, dışarıdaki yaşamdan korktukları için mi bilemeyiz kapıların arkasına gizlenmişler ya da gelecek olana sürpriz yapmaya hazırlanıyorlar.





ÇOCUKLAR

niçin ağlıyor çocuklar
niçin yıkıyoruz kendi ellerimizle
güzel dünyalarını çocukların
çocuk demek güzel yarınlar demekse
dokunmayın çocuklara
kalmasınlar apansız soğuklarda
sertçe kapanmasın yürekler sertçe
ağlamasın çocuklar
hem de açlıktan
sevgiyle bakmalı
yaşla değil
o güzel gözleri

alıntı